Haagse buurt domein orthodoxe moslims

Een deel van de Haagse Schilderswijk ontwikkelt zich tot een enclave van orthodoxe moslims. Er wonen meer orthodoxe moslims bij elkaar dan elders in de stad en zij willen hun regels ook op straat toepassen.

Bewoners die niet-moslim zijn, maar ook gematigde moslims, hebben daar last van. Ze zeggen dat ze op straat worden aangesproken op zaken die de orthodoxe meerderheid niet bevallen, zoals het roken op straat en het gebruik van alcohol en varkensvlees. Trouw heeft de afgelopen twee maanden regelmatig het puntje van 'De Vergeten Driehoek' bezocht - de buurt die zo wordt genoemd omdat die vroeger was 'vergeten' bij de stadsvernieuwing. Daar staan voornamelijk oudere portiekwoningen, waarin naar schatting 5000 Schilderswijkers wonen. In de buurt staan drie moskeeën die als salafistisch bekend staan. Het puntje van de Driehoek wordt inmiddels ook wel 'De Sharia Driehoek' of zelfs 'de Punt van het Zwaard' genoemd, blijkt uit de gesprekken met tientallen bewoners, oud-bewoners, jongeren, vrijwilligers en professionals van overheidsdiensten en maatschappelijke organisaties. Zij zien al sinds jaren de ontwikkeling van een 'klein kalifaatje' en de invoering van een 'mini-sharia'. Er zijn voorbeelden bekend van politiemensen die bij meldingen in die buurt werden gemaand om weg te gaan, omdat de inwoners 'de problemen zelf wel zouden oplossen'. Gelukkig, zeggen mensen in de buurt, zijn de agenten niet weggegaan, maar ze vrezen voor de dag dat dit een keer wel zal gebeuren. Meisjes worden aangesproken door gesluierde vrouwen die hun afkeuring laten blijken over 'rokken boven de knie' en 'jurken met spaghettibandjes'. Een gesluierde moslimvrouw zegt daarover dat 'vrouwen in de diepste kern van de biblebelt toch ook lange rokken dragen en dat er in Staphorst op zondag toch ook niet wordt gewerkt?'. De meerderheid bepaalt, 'dat is waar deze zogenaamde democratie Nederland op is gebouwd, maar o wee als ergens een andere of vreemde groep de meerderheid wordt', stelt de moslima. In de Driehoek is de criminaliteit de afgelopen tijd gedaald door de aanpak van jeugdbendes door de politie. Maar in de buurt wordt gezegd dat de 'vrees voor de toorn van Allah' ook meespeelt. De invloed van de strenggelovigen zouden een belangrijke rol spelen bij de veiligheid in de buurt, want zelfs geharde straatjongens buigen hun hoofd voor deze 'ware gelovigen'. De gemeente Den Haag is gistermorgen om een reactie gevraagd, maar kon op korte termijn geen 'zorgvuldige en inhoudelijke' reactie geven op dit 'complexe onderwerp'.




.

Een deel van de zogeheten Vergeten Driehoek in de Haagse Schilderswijk ontwikkelt zich tot een heuse enclave van orthodoxe moslims. De vrees bestaat dat jonge moslims zich in die buurt tot djihadisten ontpoppen.

'De Vergeten Driehoek', de naam zegt het al, is een buurt in Den Haag waar zich een ontwikkeling voltrekt waar niemand daarbuiten iets van lijkt mee te krijgen. Een deel van de driehoek, die ooit die naam kreeg omdat die buurt was 'vergeten' bij de stadsvernieuwing, wordt ook wel een 'moslimenclave' genoemd. Het is niet zomaar een buurtje waar alleen veel mensen met een islamitische achtergrond wonen, maar het is een gebied dat bewoond wordt door een relatief grote groep zeer orthodoxe moslims. Bewoners en anderen in de wijk zeggen dat al jaren. De laatste tijd heeft de buurt, waar enkele honderden gezinnen wonen, zelfs nieuwe bijnamen gekregen: De Sharia Driehoek, of ook wel de Punt van het Zwaard. De term sharia (islamitische wetgeving) is niet voor niets gekozen. Heel subtiel, langzaam maar zeker, beginnen de regels in de buurt te veranderen. De norm van de meerderheid gaat steeds meer gelden, in de Driehoek lijkt 'een mini-sharia' te zijn ingevoerd of 'een klein kalifaat' gesticht. Ongeschreven wetten worden er de praktijk, zonder dat de overheid er concreet en zichtbaar iets aan doet. Hoe de normen in de buurt veranderen, is met een paar eenvoudige voorbeelden te duiden. Wilma (45) woont al jaren met haar gezin in het puntje van 'de Vergeten Driehoek'. Ze is 'gezegend' met een zoon en een dochter en dacht dat ze er altijd kon blijven wonen, maar ze begint toch te twijfelen. "Mijn zoon van achttien heeft al een aantal keren de term ongelovige of kafir naar zijn hoofd geworpen gekregen, omdat hij een sigaretje op straat opstak. Mijn dochter heeft het nog zwaarder." Verschillende bewoonsters in de Driehoek vertellen dat ze worden aangesproken op hun kleding. "Mijn dochter moet ik telkens als ze zich aankleedt, waarschuwen dat het niet te opvallend of te bloot is. Rokken boven de knie kunnen niet en jurken met spaghettibandjes zijn uit den boze. Ze heeft geregeld een preek gekregen van gesluierde moslimvrouwen die hun afkeuring uiten. Ze zeggen dat het voor vrouwen van belang is dat ze haar lichaam bedekt, omdat haar lijf alleen bestemd is voor haar aanstaande man", zegt Wilma, wier verhaal niet op zichzelf staat. Meryam (28) draagt een nikab, alleen haar ogen zijn zichtbaar, haar hele lichaam is bedekt, zelfs enkels en handen zijn niet te zien. De Marokkaanse vrouw behoort tot een relatief kleine groep moslima's die zich zo kleedt. Het zou om enkele tientallen in Nederland gaan, maar of dat zo blijft, betwijfelt ze. De groep groeit, ziet ze in haar omgeving. Ze schudt geen handen van mannen, want aanraking is alleen voorbehouden aan haar man, Faheem (32). De Marokkaanse begrijpt de onrust bij Wilma en haar medebewoonsters van de Driehoek niet. "Het gaat om beschaving, netheid en kuisheid. Het zou de buurtbewoonsters sieren als ze mee zouden doen. Inderdaad, de meerderheid bepaalt, maar is dat elders ook niet zo? In de diepste kern van de Bible Belt dragen de meisjes toch ook lange rokken? In Staphorst werkt toch ook niemand op zondag? Jazeker, de meerderheid bepaalt. Daar is deze samenleving, deze zogenaamde democratie, op gebouwd. Maar, o wee, als ergens een andere of vreemde groep de meerderheid wordt. Dan geldt de regel dat de meerderheid bepaalt opeens niet meer. Juist in deze omgeving met mensen die hetzelfde geloven en denken, voel ik mij thuis. Daarvoor hoef ik dus niet meer naar een Arabisch land. Dat is toch fijn." Al jaren is bekend dat dit deel van de Schilderswijk één van de plekken was waar de leden van de radicale en als terroristische aangemerkte Hofstadgroep bijeenkwamen. In huiskamers bespraken ze de islam en hun strijd tegen de ongelovigen. Velen dachten dat het afgelopen was na de arrestatie van deze jongeren, onder wie Samir A. en Mohammed B, die cineast/columnist Theo van Gogh vermoordde. De buurt werd snel weer vergeten. Sinds de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) eerder dit jaar bekendmaakten dat ongeveer honderd moslimjongeren naar Syrië zijn getrokken om daar als djihadi's te vechten tégen het regime-Assad en vóór een islamitisch kalifaat, is de Vergeten Driehoek weer in het vizier gekomen. In de buurt is de moslimorthodoxie zichtbaar. Daar lopen vrouwen net als Meryam rond in nikab, en dragen mannen - zowel jong als oud - djellaba's, baarden en gebedsmutsen. Jonge meiden, zelfs meisjes met een basisschoolleeftijd, zijn daar te zien met hoofddoekjes en volledig bedekte kledij. En dat allemaal meer dan elders in de Schilderswijk, het aanpalende Transvaalkwartier of het er tegenoverliggende Laakkwartier. In de buurt zijn cafés en cafetaria's te vinden, maar in de Driehoek wordt geen alcohol geschonken, niet gerookt en alleen halal geserveerd. Varkensvlees is verboden. Iedereen moet zich daaraan houden. In buurtcentra, die eigenlijk voor algemeen gebruik zijn en waar bewoners activiteiten kunnen houden, zijn ook geen alcohol en varkensvlees toegestaan. Allemaal ongeschreven wetten die zijn opgelegd door de meerderheid, waar de minderheid vervolgens voor buigt. "Maar daar is toch niets mis mee?" zegt Faheem, de man van nikabdraagster Meryam. "Dat er geen drank wordt geschonken leidt ertoe dat er minder drankmisbruik in de buurt is. Op enkele Oost-Europeanen na merk ik daar in de buurt niets van. Rond gebedstijd is een aantal zaken hier ook dicht. De eigenaars bidden zelf, maar houden met de sluiting ook rekening met de andere moslims. Wij, gelovigen, zijn ons dan weer bewust van de plicht om te bidden tot Allah, die via de profeet Mohammed - vrede zij met hem - in de Koran tot ons is gekomen." Hoorbaar is de orthodoxe islam ook. Veel moslims van Marokkaanse afkomst zijn Berbers. Elders in de Schilderswijk spreken ze dan ook hun eigen taal, maar in de Vergeten Driehoek is het Arabisch belangrijker. Die taal en de vroomheid bindt de mensen die uit verschillende islamitische landen komen: Marokko, Somalië, Ethiopië, Egypte, Saoedi-Arabië, de Emiraten en landen als Syrië en Jordanië. Ook zijn er Turken te vinden die het Arabisch enigszins machtig zijn en die de overwegend Marokkaanse moskeeën in de buurt bezoeken. Soort zoekt soort, wordt wel gezegd, en dat is in deze buurt zeker het geval. Rondom de driehoek zijn drie orthodoxe moskeeën gevestigd die als salafistisch, oftewel zeer orthodox, bekend staan: de Fath-moskee in de Wouwermanstraat, de As Soennah-moskee aan de Fruitweg en even verderop de El Ouma-moskee in de Guido Gezellestraat in Spoorwijk. Hoewel de bezoekers uit heel Den Haag komen, wonen de meeste bezoekers van deze strenge moskeeën in de buurt. De ontwikkelingen zien niet-moslims en zelfs gematigde moslims in de buurt met lede ogen aan. Zij voelen zich niet altijd meer thuis in de wijk. De 'islamisering' waar PVV-leider Geert Wilders over spreekt en die hij volgens bewoners 'waarschijnlijk zelf nooit heeft ervaren', is al jaren de dagelijkse praktijk, zeggen de Driehoekers. Ze ondervinden het zelfs aan den lijve, blijkt uit de verhalen, die bovendien door de orthodoxe moslims worden onderschreven, 'want het is het ware geloof en dat is goed, geloof me'. Bewoonsters Wilma en haar dochter hebben last van de sociale druk in de Driehoek, maar ook grote, sterke mannen ondervinden problemen in de buurt. Zoals de Antilliaan Virgil Escilio (37) die net als anderen in de buurt zijn hond tegenwoordig alleen verderop in de Schilderswijk uitlaat. "Je ziet het, ik ben bijna één meter negentig lang, maar ik voelde mij weggejaagd. Niet omdat ze bang voor honden zijn. Mensen zeggen mij letterlijk: we willen hier geen honden, ze zijn onrein. Die horen niet hier. Een keer is mij zelfs nageroepen: Verdwijn met dat smerige beest, anders komt die in de punt van het zwaard. De politie bellen doe ik niet meer. Jaren geleden vertelde ik ze dit soort dingen wel, maar ze konden niets voor me doen. De meerderheid bepaalt de regels." De Marokkaanse straatjongen Hafiz (23) heeft een strafblad en maakt het leven van een aantal Schilderswijkers nog steeds behoorlijk zuur, maar niet in de Driehoek. "Van huis uit heb ik geleerd dat gelovigen met respect moeten worden behandeld. Ik buig mijn hoofd voor ware gelovigen die zich houden aan de regels van de islam. Die mannen in djellaba's en baardjes dat zijn goede mensen, ze zijn wijs, ze zijn kalm en ze weten waar ze het over hebben." In de Driehoek zijn een paar jeugdbendes actief. Door de aanpak van de politie zijn de jeugdgroepen die eerst als crimineel te boek stonden nu 'slechts' overlastgevend. In de buurt wonen criminelen, van lichte tot zware. Navraag in de buurt leert dat inderdaad vooral de orthodoxe moslims met rust worden gelaten. "Niemand durft de strenggelovige moslims iets te doen. De politie zegt wel dat door hun aanpak de criminaliteit in de buurt is gedaald, maar wij weten maar al te goed waar dat door komt: de vrees voor de toorn van Allah", zeggen buurtbewoners. De meerderheid heeft niet alleen meer grip op zaken als kledingkeus, het uitlaten van honden of criminaliteit. Soms gaat het verder, blijkt uit het relaas van de 34-jarige Wesam. Ook dit verhaal is niet uniek in de Driehoek. "Mijn buren zijn Marokkaans, net als ik, maar heel streng islamitisch. Ik ben zelf ook moslim, maar ik ga niet naar hun moskeeën. Omdat ik moslim ben, gedogen ze mij. Ik hoor daar geregeld geschreeuw in huis. De man die zijn vrouw uitscheldt en de vrouw die hard huilt. Op een gegeven moment belde een andere buurvrouw de politie, omdat het er wel erg heftig aan toe ging. Het duurde niet eens zo lang tot de politie kwam, maar toen de surveillancewagen de straat inreed, stonden allemaal baarden en djellaba's voor onze portiek. Ze keken boos, maar bleven rustig en standvastig. "De politie probeerde naar binnen te gaan om te kijken wat er in dat huis gebeurde, maar de agenten werden kalm gemaand om weg te gaan. We lossen het zelf wel op, zeiden de mannen tegen de agenten. Dit is onze straat, onze buurt en dit is ons probleem. Gelukkig stonden de agenten stevig genoeg in hun schoenen en kwamen ze met verbale overtuigingskracht en hand op hun wapenholster toch binnen. Een paar baarden volgden de politiemannen naar binnen, een paar bleven buiten staan. Inmiddels reed een tweede politiewagen al deze kant uit, tot de agenten weer naar buiten kwamen en vertrokken. "Zonder enig gevolg, hoorde ik later, want de vrouw wenste niets te verklaren en zei dat ze achter haar man bleef staan. De volgende ochtend zag ik haar de kinderen naar school brengen, met een blauw oog en een gezwollen lip. Misschien heeft de komst van de politie haar in zoverre geholpen dat de ruzie stopte, maar wat gebeurt er met deze buurt als de politie straks niet meer naarbinnen durft?"

In de Schilderswijk
Trouw was twee maanden lang minstens twee dagen per week in 'de Vergeten Driehoek' in de Haagse Schilderswijk om daar te spreken met tientallen bewoners, oud-bewoners, jongeren, vrijwilligers en professionals van overheidsdiensten en maatschappelijke organisaties. Veel mensen wilden of mochten niet bij hun (volledige) naam worden genoemd, omdat ze bang waren voor represailles van buurtgenoten, of omdat ze anders problemen zouden krijgen op hun werk.