'We willen laten zien dat D66 godsdienst serieus neemt'
Bron: trouw.nl - door: Karen Hagen - 12 mei 2012
© anp. D66-leider Alexander Pechtold tijdens een D66-congres in Utrecht waar gestemd werd over het
wel of niet verplicht bedwelmen bij de rituele slacht.
Bij een seculiere partij pur sang zoals D66 denk je niet gelijk aan onderwerpen als levensbeschouwing en religie. Toch houdt een themawerkgroep van deze partij zich hier sinds begin dit jaar mee bezig. 'Zodra er sprake is van discriminatie, kiezen we niet voor religie.'
Ze hebben een totaal verschillende achtergrond, maar samen bliezen ze nieuw leven in de 'slapende' thema-afdeling levensbeschouwing en religie van D66.
Ewout Klei (30) is secretaris van D66 in Kampen. Hij komt uit een gelovig gezin en weet hoe het is om in een kleine christelijke groepering te leven. "Ik ben vrijgemaakt-gereformeerd opgevoed, echt in de christelijke zuil", zegt hij. "We lazen het NederlandsDagblad en ik ging naar een christelijke school."
Thijs Kleinpaste (23) is lid van de deelraad Amsterdam Centrum en niet met het geloof opgevoed. "Ik kom uit een VPRO-gezin." Klei heeft zich ontworsteld ('ik heb mij vrijgemaakt') aan zijn geloof, terwijl Kleinpaste juist "altijd een drang gehad om religie te begrijpen."
De twee ontmoetten elkaar op een congres. Kleinpaste: "Samen hebben we bekokstoofd dat we 'iets' moesten met die slapende afdeling. D66 heeft een antireligieus en antichristelijk imago, maar dat betekent niet dat wij dat ook zijn. We zijn seculier, maar hebben geen hekel aan religie."
Waar komt dat antireligieuze en antichristelijke imago van D66 vandaan?
Klei: "D66 is altijd een groot voorstander van euthanasie, abortus en homohuwelijken geweest. Typisch onderwerpen waar christelijke partijen totaal anders over denken. We zijn in hun ogen het ultieme kwaad geweest."
Maar dat imago is dus een misverstand volgens jullie?
Kleinpaste: "Ja. Wij vinden dat ieder individu mag geloven wat hij wil. Of zoals Tweede Kamerlid Boris van der Ham het zegt: 'Er zitten mooie dingen aan religie.' We zijn er voor iedereen."
Waarom een themawerkgroep over levensbeschouwing en religie?
Kleinpaste: "We willen een platform bieden waar verschillende mensen de dialoog aan kunnen gaan, zonder in geschreeuw te vervallen. Ik refereer graag aan de filosoof John Stuart Mill, die zei dat je altijd moet blijven evalueren. Je eigen gedachten worden versterkt als je erover praat met elkaar.
"We blijven principieel seculier denken. Maar er is meer dan de standpunten alleen. Je blijft twijfelen en zoeken. Debat is waardevol voor onze partij, het brengt een discussie op gang."
Over welke onderwerpen denken jullie dan dieper na?
Kleinpaste: "Concrete thema's waar we over nadenken zijn bijvoorbeeld het verbod op ritueel slachten, of de weigerambtenaren. Bij het ritueel slachten was onze Tweede Kamerfractie voor een verbod, terwijl de leden in de Eerste Kamer tegen waren. Daar is nog discussie over mogelijk.
"Het is steeds een uitdaging om de grondrechten te balanceren. Waar eindigt de vrijheid van de één en welke minderheden bescherm je?"
Klei: "We willen niet dat een grondrecht absoluut is, we willen elke keer een afweging maken. Bij het verbod op ritueel slachten is het een moeilijke discussie. Overeenstemming bereiken is soms lastig, want godsdienstvrijheid is voor ons niet absoluut maar secularisme ook niet. We proberen een goede middenweg te vinden. Soms zullen we voor religie kiezen en soms ook niet."
In welk geval kiezen jullie dan voor religie?
Klei: "D66 doet niet moeilijk wanneer mensen in openbare functies een hoofddoek dragen. Dat vinden wij prima, daar discrimineer je niemand mee. Over een islamitische leraar die geen handen wil schudden doen wij ook niet moeilijk."
En over weigerambtenaren die geen homoseksuelen willen trouwen, doen jullie ook niet moeilijk?
Klei: "Dat is een ander punt. Bij de weigerambtenaren vinden we wel dat er ruimte voor gewetensbezwaren moet zijn. Maar de vraag is in hoeverre dat bij die functie mogelijk kan zijn. Je mag bezwaren hebben, maar dan kun je volgens ons niet die openbare functie uitoefenen.
"Het non-discriminatiebeginsel weegt in dit geval zwaarder dan de godsdienstvrijheid. Zodra er sprake is van discriminatie kiezen wij niet voor religie, omdat met discriminatie de vrijheid van een ander in het geding komt."
Hoeveel ruimte is er dan eigenlijk precies voor godsdienst?
Kleinpaste: "Ruimte voor godsdienst is ontzettend belangrijk. Het is een individueel recht. Maar dat moet niet ingaan tegen andere individuele rechten uit de grondwet."
Waren er ook D66-leden die tegen het oprichten van de themawerkgroep waren?
Kleinpaste: "D66'ers zijn gelukkig ruimdenkende, kritische mensen die graag willen meedenken. Prominente leden, zoals Europarlementariër Sophie in 't Veld en Tweede Kamerlid Boris van der Ham, dragen de themawerkgroep een warm hart toe. En wij merken dat het leeft in de partij, er is behoefte om dieper over onderwerpen na te denken."
Is deze werkgroep niet gewoon opgericht om stemmen te winnen?
Klei: "Persoonlijk denk ik dat we nog wel wat CDA'ers voor ons kunnen winnen. Ik denk dat die partij binnen nu en twintig jaar verdwijnt."
Kleinpaste: "Maar extra stemmen halen, is geen doel op zich."
Klei: "We willen niet het misverstand oproepen dat religieuze mensen nu op D66 moeten gaan stemmen. Maar we laten wel zien dat we godsdienst serieus nemen."
Geloven in politiek
Zaterdagmiddag gingen jongeren van de PvdA, SP, CDJA, SGPj, JOVD, D66 en GroenLinks in debat met elkaar en met jonge leden van de Remonstrantse Broederschap over 'geloven in de politiek'. Vragen die aan bod komen zijn onder meer: zijn christelijke partijen uit de tijd? en mag de politiek zich bemoeien met religieuze rituelen?