Welke gedachte schuilt achter nieuwe partij Denk?

De Tweede Kamerleden Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, die in november uit de PvdA werden gezet, noemen hun politieke beweging 'Denk'. Volgens Kamerleden, beide van Turkse komaf, streeft hun partij een tolerante samenleving na. Ze stellen onder meer voor de woorden 'allochtoon' en 'integratie' af te schaffen.

Kuzu en Öztürk presenteerden hun beweging vanmiddag in Den Haag. Kuzu wordt partijleider van de partij, die volgens hen geen moslimpartij is maar is bedoeld voor alle mensen in Nederland. De naam 'Denk' heeft een dubbele betekenis. In het Turks betekent het woord zoiets als 'balans' of  'gelijkwaardig'. Tegen de naam Denk is vandaag overigens meteen bezwaar aangetekend door GGZ Friesland, dat een onderdeel heeft met precies dezelfde naam en stelt dat ook het gekozen logo "opvallend veel gelijkenissen" vertoont met het logo van Denk Basis-GGZ. GGZ Friesland vindt dat "niet acceptabel" en kondigt juridische stappen aan.  


Het logo van de nieuwe beweging Denk © ANP. Het logo van Denk, onderdeel van GGZ Friesland © ANP.


Racismeregister
In haar manifest komt de partij onder meer met het plan om een racismeregister op te zetten, waar uitingen van racisme moeten worden geregistreerd. De overheid zou mensen die op de lijst staan geen werk meer mogen bieden, vinden de Denk-leiders. Verder pleit de partij ervoor de woorden 'integratie' en 'allochtoon' af te schaffen. Volgens de twee Kamerleden worden allochtonen 'gecriminaliseerd', en passen beide termen niet in het streven van Denk naar een democratische rechtstaat op basis van gelijkwaardigheid van ras en religie. "Deze groep heeft jarenlang van de politiek te horen gekregen een probleem te zijn, crimineel te zijn, terrorist te zijn. Terwijl het overgrote deel daar niets mee te maken heeft. Daardoor voelen zij zich tweederangsburgers", aldus Kuzu en Öztürk.

Geroyeerd
Nederlanders moeten volgens Kuzu en Öztürk onder ogen zien dat Nederland van oudsher een immigratieland is en dat onder anderen Turkse en Marokkaanse immigranten hebben bijgedragen aan de welvaart en wederopbouw van Nederland na de Tweede Wereldoorlog. Om die reden moet in alle Nederlandse gemeenten een monument komen voor arbeidsmigratie, vinden zij. Beide Kamerleden werden afgelopen november geroyeerd door de PvdA, na een conflict over integratie. De twee konden zich niet meer vinden in het integratiebeleid van de PvdA. Breekpunt was het plan van PvdA-minister Asscher die enkele Turkse organisaties in Nederland vijf jaar lang wil monitoren, om erop toe te zien dat zij zich houden aan de Nederlandse normen en waarden. Volgens Kuzu en Öztürk was daar geen aanleiding voor.

Chinees, Arabisch, Turks
Andere programmapunten van Denk zijn dat scholen in het basis- en voortgezet onderwijs verplicht moeten worden Chinees, Arabisch en Turks aan te bieden als keuzevak. Ook moet overheid ruim baan geven aan  islamitisch onderwijs en imamopleidingen in Nederland. Op het internationale vlak vinden beide Kamerleden dat Nederland Palestina moet erkennen. Verder moet Nederland het koloniale verleden en de slavernij beter onder ogen zien. Om begrip te kweken voor de tegenstanders van Zwarte Piet vinden de twee dat er een museum over het Nederlands slavernijverleden moet komen. Pikant is de voorgestelde locatie voor het museum; dat zou moeten komen in het vroegere ministerie van Koloniën. Dat gebouw maakt nu deel uit van het tweede Kamergebouw en is de vleugel waar de fractie van de PvdA huist.

'Een woord afschaffen kan soms'

Kunnen we het woord 'allochtoon' zomaar laten verdwijnen? Volgens taalkundige Wim Daniëls is dat niet onmogelijk. "Soms lukt het om een woord af te schaffen. Maar dat is aan de goegemeente. Iedereen moet dat idee omarmen." Zo kunnen de media bijvoorbeeld besluiten het woord niet meer te gebruiken, zegt Daniëls. Volgens de taalexpert is het in het verleden wel eens gebeurd dat woorden zijn afgeschaft. Zo heeft de KNVB in de jaren vijftig besloten de Engelstalige voetbaltermen in de ban te doen, met succes. "Niemand heeft het meer over bijvoorbeeld een free kick", aldus Daniëls. Of het met allochtoon gaat lukken betwijfelt hij. "Veel mensen vinden het flauwekul. Het zit een beetje in dezelfde hoek als de zwarte pietendiscussie." Overigens is de taalkundige er wel voorstander van om het woord allochtoon te laten verdwijnen uit de Nederlandse taal. Hij noemt het een 'onhandige' term. "De drie prinsesjes zijn volgens de definitie allochtoon, maar worden niet zo gezien. Andersom worden mensen die het niet zijn, wel zo genoemd. Het is een etiketje geworden." Volgens Daniëls zijn er eerdere pogingen gedaan om het woord af te schaffen. Zo kondigde de Vlaamse krant De Morgen twee jaar geleden in een hoofdredactioneel commentaar aan voortaan het woord te vermijden. Ook schrapte de gemeente Amsterdam twee jaar geleden de term uit het vocabulaire van ambtenaren. De betekenis van het woord allochtoon heeft een enorme verandering ondergaan, zegt Daniëls. "Oorspronkelijk was het een term voor afwijkende grondlagen. En in de jaren 60 kwam er een boekje uit met de titel Allochtoon in Brabant. Dat ging over mensen van buiten de provincie", aldus de taalkundige.