Portal
Psycholoog: laat hooligans elkaar gewoon aftuigen
Bron : AD.nl - door : Eefje Oomen - 3 juli 2016
Jan Derksen © Marcel van der Vlugt
Bron : AD.nl - door : Eefje Oomen - 3 juli 2016
Jan Derksen © Marcel van der Vlugt
Het is volgens hoogleraar psychologie Jan Derksen (63) nutteloos, schadelijk én ongezond om voetbalvandalen te stoppen. Geef ze hun eigen vechtveld.
Nu het EK de halve finale nadert, lijken de heftige rellen van het begin al bijna weer vergeten. Vreemd, vindt Jan Derksen. Want iedereen weet: dezelfde ellende zal zich bij de eerste de beste gelegenheid herhalen. ,,Of het nu vanuit het Russische legioen komt, uit het Engelse, of uit een heel andere hoek.''
De hoogleraar klinische psychologie vindt dat er bij de evaluatie van het toernooi in Frankrijk nu eens op 'een heel andere manier' naar het aanhoudende hooligangeweld gekeken moet worden. ,,We blijven maar hangen bij het idee dat we die vandalen tegen moeten houden. Terwijl ik denk dat we het geweld beter kunnen accepteren en in goede banen leiden.''
Vechtveld
Zijn onorthodoxe voorstel: richt bij risicowedstrijden op een afgelegen plek een 'vechtveld' in waar relschoppers elkaar zonder inmenging van anderen te lijf kunnen. Een paar regels zijn volgens hem genoeg, zoals: een verbod voor minderjarigen, een ban op wapens, en de plicht af te zien van aangifte of zorgclaim. ,,Iedereen die zo'n veld betreedt, weet waar hij aan toe is. Alles op eigen verantwoordelijkheid en eigen kosten.'' Zo ontstaat, meent hij, 'een win-winsituatie'. Want de vandalen kunnen hun drang om te matten kwijt en anderen hebben er geen last van. ,,Daar gaat het nu mis. Dat onschuldigen bij vechtpartijen in het stadion of centrum betrokken raken. Dat middenstanders met schade blijven zitten. En dat agenten en hulpverleners het mikpunt worden.''
Welke hufter laat zich braaf naar zo'n veldje dirigeren?
,,Groepen maken nu vaak al de afspraak: we treffen elkaar dáár. Nu moet de overheid duidelijk maken dat er maar één plek is waar gevochten mag worden. Ik denk niet dat die groepen zo aan een locatie hechten, áls ze de confrontatie maar aan kunnen gaan.''
U vindt het niet bezwaarlijk dat de overheid knokpartijen toestaat? Sterker: faciliteert?
,,Ik zou het woord 'faciliteren' niet gebruiken, wel: 'reguleren'. De burgemeester hoeft alleen maar een locatie aan te wijzen. En we hoeven maar een paar regels af te spreken om te voorkomen dat de maatschappij de rekening gepresenteerd krijgt.''
Maar dit willen we toch niet. Dat op zo'n veld doden kunnen vallen.
,,We kunnen het wel niet willen maar steken dan de kop in het zand. Bij sport draait alles om agressie en competitie. En die gevoelens roept het ook bij de toeschouwers op. Zeker als dat jonge mannen zijn. Die zitten vol testosteron en vechtlust, dat is biologisch bepaald, dat moet eruit. En knokken ze niet op zo'n door de overheid aangewezen veld, dan vindt het geweld op een andere plek zijn uitweg. En, ja, er kan een dode vallen maar dat zal een goede leerschool zijn. Die mannen hebben na één keer waarschijnlijk genoeg. Er vallen minder snel doden dan als we het deze mannen zelf mét wapens laten uitzoeken. Denk aan de Slag bij Beverwijk waar Carlo Picornie stierf.''
Mishandeling, doodslag, moord: het is niet voor niks verboden.
,,Het strafrecht stelt normen en waarden, en dat is heel nuttig, maar niet altijd de oplossing. Mensen zijn soms uiterst agressief en dat moeten we niet altijd de kop indrukken.''
Dat moeten we wél de kop indrukken. Stel je voor dat we nog als een stel knuppelende Neanderthalers door het woud renden.
,,U bent een product van deze maatschappij die ik 'affectfobisch' noem. Een maatschappij die bang is voor welke emoties dan ook. Agressie, frustratie, verdriet: mensen moeten het niet meer voelen, ze mogen het niet laten zien. Ondertussen hebben zedie emoties wel en worden ze doodongelukkig omdat ze alles onderdrukken. Ze krijgen lichamelijke klachten. Komen in geestelijk nood. Krijgen pillen voorgeschreven. Antidepressiva, pillen tegen de angst: alles om maar niks te voelen. Zelfs kinderen mogen geen emoties tonen. Een druk, heftig kind krijgt meteen het stempel ADHD.''
Dus mensen moeten hun agressie maar onbeperkt botvieren?
,,Mensen moeten wel degelijk met hun emoties om leren gaan. Ouders zouden dat hun kinderen vanaf het allereerste jaar mee moeten geven, alleen doen ouders van nu dat niet meer. Ze geven toe als hun kind aan tafel een woede-uitbarsting krijgt, terwijl ze het juist moeten belonen als het rustig zijn bord leegeet. Jonge kinderen kan je qua 'emotie-regulatie' veel leren, maar alle gevoelens úítbannen: nee, dat lukt niet. En dus moeten ouders er maar aan wennen dat kinderen elkaar op het schoolplein af en toe een bloedneus slaan: niks aan de hand, gewoon gezond.''
Gewoon gezond? Dat een kind bloedend thuiskomt?
,,Ik ben vroeger tientallen keren met een bloedneus thuisgekomen: in de jaren vijftig werd men daar niet koud of warm van. Nu slaan leerkrachten en ouders al op tilt als een kind een keer een duw uitdeelt. Ik zou zeggen: alleen ingrijpen bij levensbedreigende situaties. Of als een kind iemand pakt die zwakker of kleiner is. Ik ben tegen die betuttelende pestprogramma's die alleen maar op het onderdrukken van emoties gericht zijn. Want die emoties blijven, de machtsverhoudingen ook, en het pesten gaat heimelijk door. Ik heb mijn drie dochters aangeraden direct een tik uit te delen als ze getreiterd werden. Eén klap met vlakke hand, in het openbaar, de pester weet meteen waar hij staat, en het gedoe is over.''
Mmm, fijn; schoolpleinen vol vechtende kinderen.
,,Natúúrlijk krijg je geen schoolpleinen vol vechtende kinderen. De ervaring leert: met een vechtpartijtje is de stoom eraf, heeft iedereen er wat van geleerd, en gaat het leven weer door.'
'U bent psycholoog: u hoort voor een goed gesprek te zijn, niet voor een matpartij.
,,In mijn praktijk zie ik waar het toe leidt als mensen hun emoties moeten verbergen. Ze schamen zich dat ze agressief zijn, jaloers, verdrietig. Zien het als 'zwaktebod'.
Zwaktebod?
We zijn gewoon mensen. Met alle emoties die daarbij horen.''
.
Nu het EK de halve finale nadert, lijken de heftige rellen van het begin al bijna weer vergeten. Vreemd, vindt Jan Derksen. Want iedereen weet: dezelfde ellende zal zich bij de eerste de beste gelegenheid herhalen. ,,Of het nu vanuit het Russische legioen komt, uit het Engelse, of uit een heel andere hoek.''
De hoogleraar klinische psychologie vindt dat er bij de evaluatie van het toernooi in Frankrijk nu eens op 'een heel andere manier' naar het aanhoudende hooligangeweld gekeken moet worden. ,,We blijven maar hangen bij het idee dat we die vandalen tegen moeten houden. Terwijl ik denk dat we het geweld beter kunnen accepteren en in goede banen leiden.''
Vechtveld
Zijn onorthodoxe voorstel: richt bij risicowedstrijden op een afgelegen plek een 'vechtveld' in waar relschoppers elkaar zonder inmenging van anderen te lijf kunnen. Een paar regels zijn volgens hem genoeg, zoals: een verbod voor minderjarigen, een ban op wapens, en de plicht af te zien van aangifte of zorgclaim. ,,Iedereen die zo'n veld betreedt, weet waar hij aan toe is. Alles op eigen verantwoordelijkheid en eigen kosten.'' Zo ontstaat, meent hij, 'een win-winsituatie'. Want de vandalen kunnen hun drang om te matten kwijt en anderen hebben er geen last van. ,,Daar gaat het nu mis. Dat onschuldigen bij vechtpartijen in het stadion of centrum betrokken raken. Dat middenstanders met schade blijven zitten. En dat agenten en hulpverleners het mikpunt worden.''
"We blijven maar hangen bij het idee dat we die vandalen tegen moeten houden"
Jan Derksen, hoogleraar psychologie
Welke hufter laat zich braaf naar zo'n veldje dirigeren?
,,Groepen maken nu vaak al de afspraak: we treffen elkaar dáár. Nu moet de overheid duidelijk maken dat er maar één plek is waar gevochten mag worden. Ik denk niet dat die groepen zo aan een locatie hechten, áls ze de confrontatie maar aan kunnen gaan.''
U vindt het niet bezwaarlijk dat de overheid knokpartijen toestaat? Sterker: faciliteert?
,,Ik zou het woord 'faciliteren' niet gebruiken, wel: 'reguleren'. De burgemeester hoeft alleen maar een locatie aan te wijzen. En we hoeven maar een paar regels af te spreken om te voorkomen dat de maatschappij de rekening gepresenteerd krijgt.''
Maar dit willen we toch niet. Dat op zo'n veld doden kunnen vallen.
,,We kunnen het wel niet willen maar steken dan de kop in het zand. Bij sport draait alles om agressie en competitie. En die gevoelens roept het ook bij de toeschouwers op. Zeker als dat jonge mannen zijn. Die zitten vol testosteron en vechtlust, dat is biologisch bepaald, dat moet eruit. En knokken ze niet op zo'n door de overheid aangewezen veld, dan vindt het geweld op een andere plek zijn uitweg. En, ja, er kan een dode vallen maar dat zal een goede leerschool zijn. Die mannen hebben na één keer waarschijnlijk genoeg. Er vallen minder snel doden dan als we het deze mannen zelf mét wapens laten uitzoeken. Denk aan de Slag bij Beverwijk waar Carlo Picornie stierf.''
Mishandeling, doodslag, moord: het is niet voor niks verboden.
,,Het strafrecht stelt normen en waarden, en dat is heel nuttig, maar niet altijd de oplossing. Mensen zijn soms uiterst agressief en dat moeten we niet altijd de kop indrukken.''
Dat moeten we wél de kop indrukken. Stel je voor dat we nog als een stel knuppelende Neanderthalers door het woud renden.
,,U bent een product van deze maatschappij die ik 'affectfobisch' noem. Een maatschappij die bang is voor welke emoties dan ook. Agressie, frustratie, verdriet: mensen moeten het niet meer voelen, ze mogen het niet laten zien. Ondertussen hebben zedie emoties wel en worden ze doodongelukkig omdat ze alles onderdrukken. Ze krijgen lichamelijke klachten. Komen in geestelijk nood. Krijgen pillen voorgeschreven. Antidepressiva, pillen tegen de angst: alles om maar niks te voelen. Zelfs kinderen mogen geen emoties tonen. Een druk, heftig kind krijgt meteen het stempel ADHD.''
Dus mensen moeten hun agressie maar onbeperkt botvieren?
,,Mensen moeten wel degelijk met hun emoties om leren gaan. Ouders zouden dat hun kinderen vanaf het allereerste jaar mee moeten geven, alleen doen ouders van nu dat niet meer. Ze geven toe als hun kind aan tafel een woede-uitbarsting krijgt, terwijl ze het juist moeten belonen als het rustig zijn bord leegeet. Jonge kinderen kan je qua 'emotie-regulatie' veel leren, maar alle gevoelens úítbannen: nee, dat lukt niet. En dus moeten ouders er maar aan wennen dat kinderen elkaar op het schoolplein af en toe een bloedneus slaan: niks aan de hand, gewoon gezond.''
"Ik ben vroeger tientallen keren met een bloedneus thuisgekomen: in de jaren vijftig werd men daar niet koud of warm van"
Jan Derksen, hoogleraar psychologie
Gewoon gezond? Dat een kind bloedend thuiskomt?
,,Ik ben vroeger tientallen keren met een bloedneus thuisgekomen: in de jaren vijftig werd men daar niet koud of warm van. Nu slaan leerkrachten en ouders al op tilt als een kind een keer een duw uitdeelt. Ik zou zeggen: alleen ingrijpen bij levensbedreigende situaties. Of als een kind iemand pakt die zwakker of kleiner is. Ik ben tegen die betuttelende pestprogramma's die alleen maar op het onderdrukken van emoties gericht zijn. Want die emoties blijven, de machtsverhoudingen ook, en het pesten gaat heimelijk door. Ik heb mijn drie dochters aangeraden direct een tik uit te delen als ze getreiterd werden. Eén klap met vlakke hand, in het openbaar, de pester weet meteen waar hij staat, en het gedoe is over.''
Mmm, fijn; schoolpleinen vol vechtende kinderen.
,,Natúúrlijk krijg je geen schoolpleinen vol vechtende kinderen. De ervaring leert: met een vechtpartijtje is de stoom eraf, heeft iedereen er wat van geleerd, en gaat het leven weer door.'
'U bent psycholoog: u hoort voor een goed gesprek te zijn, niet voor een matpartij.
,,In mijn praktijk zie ik waar het toe leidt als mensen hun emoties moeten verbergen. Ze schamen zich dat ze agressief zijn, jaloers, verdrietig. Zien het als 'zwaktebod'.
Zwaktebod?
We zijn gewoon mensen. Met alle emoties die daarbij horen.''
.
