Europa kiest stevige buitenlandkoers
Bron : Trouw - door : Marno de Boer - 29 juni 2016
© afp. Federica Mogherini, buitenlandchef van de EU, presenteerde gisteren de
nieuwe veiligheidsstrategie. De nadruk ligt op Rusland en het indammen van migratie.
Bron : Trouw - door : Marno de Boer - 29 juni 2016
© afp. Federica Mogherini, buitenlandchef van de EU, presenteerde gisteren de
nieuwe veiligheidsstrategie. De nadruk ligt op Rusland en het indammen van migratie.
Het was gisteren niet alleen Brexit wat de klok sloeg in Brussel. Buitenlandcoördinator Federica Mogherini presenteerde een nieuwe strategie voor het buitenlands beleid van de Europese Unie.
De vorige strategie kwam uit 2003. Toen eindigde de EU nog aan de Duitse grens met Polen en heerste er vrede in Syrië en Libië. De nieuwe tekst moest dus knopen doorhakken over lastige onderwerpen.
Rusland
In de benadering van Moskou is voor een compromis gekozen. Het principiële verzet tegen de Russische agressie in Oekraïne, wat tot sancties leidde, blijft gehandhaafd, maar op onderwerpen als de oorlog in Syrië kan samengewerkt worden. Dit is een middenweg tussen Oost-Europese haviken en landen in Centraal- en Zuid-Europa die in Rusland een partner zien voor handel en terreurbestrijding. Mogherini komt daarmee uit bij een hardere opstelling dan een jaar geleden. Toen stelde zij voor om op een groot aantal onderwerpen vruchtbaar met Moskou samen te werken, in de hoop dat Rusland zich dan ook anders zou gaan gedragen in Oekraïne. Dat plan viel slecht in Oost-Europa en lijkt nu definitief begraven. De nieuwe veiligheidsstrategie gaat uit van een gespannen relatie met Rusland. Veel bouwstenen voor een ferme opstelling staan niet expliciet onder het kopje Rusland, maar hebben wel degelijk betrekking op Moskou. Het gaat bijvoorbeeld om actie tegen machtsmisbruik van landen die energiepijpleidingen naar Europa bezitten, en weerwoord bieden aan door buitenlandse (staats)media verspreide valse informatie.
Midden-Oosten en Afrika
De EU kiest voor pragmatische samenwerking met landen rond de Middellandse Zee en Afrika. Het voornaamste doel is terreurbestrijding en beheersen van illegale migratiestromen. Ontwikkelingsgeld wordt bijvoorbeeld gekoppeld aan de opbouw van grenswachten in Afrikaanse landen of de bereidheid om illegaal in Europa verblijvende onderdanen terug te nemen. Daarmee kiest Europa meer voor het directe eigenbelang. De oude strategie zag armoede en burgeroorlogen als tragedies die Europa niet direct en op grote schaal raken. Mogelijke gevolgen, zoals vrijplaatsen voor de georganiseerde misdaad in zwakke staten, werden als een risico voor de verre toekomst gezien. De drijfveer om over te gaan tot ontwikkelingssamenwerking en vredesmissies was destijds dan ook meer op ideële motieven gebaseerd.
Defensiesamenwerking
De veiligheidsstrategie streeft geen Europees leger na. Wel doet Mogherini een oproep aan landen om hun defensiebudget te verhogen. Zij wil ook dat landen doorgaan met de gezamenlijke aanschaf en onderhoud van materieel, zodat geld doelmatiger wordt besteed. Dat moet leiden tot een grotere Europese bijdrage binnen de Navo, en de mogelijkheid voor de EU om desnoods zelf op te treden. Die laatste wens is mogelijk alweer aan herziening toe als het militair machtige Groot-Brittannië de EU verlaat. Dan wint de Navo aan belang als platform voor militaire samenwerking tussen Europese landen.
Strategie
Anders dan het oude document uit 2003, die eigenlijk geen strategie mocht heten, stelt de nieuwe strategie duidelijke prioriteiten, zoals een ferme houding tegen Rusland en het aanpakken van illegale migratie rond de Middellandse Zee.
Nog geen discussie over Oekraïne-referendum
Het blijft nog even wachten op wat er precies gaat gebeuren met het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Oekraïne. Premier Mark Rutte sprak gisteren in Brussel met andere Europese regeringsleiders ook over de negatieve uitslag van het Nederlandse referendum. Hij zei sinds de volksraadpleging op 6 april dat andere Europese landen er pas over wilden praten na het referendum in het Verenigd Koninkrijk. Maar nu dat in een Britse vertrekwens is geëindigd, was er gisteren weinig tijd voor andere onderwerpen.
Rutte heeft gisteren aangegeven wat naar zijn idee de Nederlandse zorgen over het verdrag zijn. Het gaat om onderwerpen die hij in een Kamerdebat ook al aanhaalde, zoals de vrees dat het associatieverdrag leidt tot de plicht om Oekraïne in een oorlog te verdedigen, of de mogelijkheid dat het verdrag een opstapje is naar EU-lidmaatschap.
Een inhoudelijke discussie over hoe met deze bezwaren om te gaan vond gisteren niet plaats. Dat is nu een taak voor de ministers van buitenlandse zaken van Europese landen. Zij moeten een oplossing zoeken en die voorleggen aan de regeringsleiders. Wanneer dat gaat gebeuren is niet duidelijk. De slotconclusie van de vergadering spreekt over 'zo spoedig mogelijk' maar noemt geen concrete deadline.
.
De vorige strategie kwam uit 2003. Toen eindigde de EU nog aan de Duitse grens met Polen en heerste er vrede in Syrië en Libië. De nieuwe tekst moest dus knopen doorhakken over lastige onderwerpen.
Rusland
In de benadering van Moskou is voor een compromis gekozen. Het principiële verzet tegen de Russische agressie in Oekraïne, wat tot sancties leidde, blijft gehandhaafd, maar op onderwerpen als de oorlog in Syrië kan samengewerkt worden. Dit is een middenweg tussen Oost-Europese haviken en landen in Centraal- en Zuid-Europa die in Rusland een partner zien voor handel en terreurbestrijding. Mogherini komt daarmee uit bij een hardere opstelling dan een jaar geleden. Toen stelde zij voor om op een groot aantal onderwerpen vruchtbaar met Moskou samen te werken, in de hoop dat Rusland zich dan ook anders zou gaan gedragen in Oekraïne. Dat plan viel slecht in Oost-Europa en lijkt nu definitief begraven. De nieuwe veiligheidsstrategie gaat uit van een gespannen relatie met Rusland. Veel bouwstenen voor een ferme opstelling staan niet expliciet onder het kopje Rusland, maar hebben wel degelijk betrekking op Moskou. Het gaat bijvoorbeeld om actie tegen machtsmisbruik van landen die energiepijpleidingen naar Europa bezitten, en weerwoord bieden aan door buitenlandse (staats)media verspreide valse informatie.
Midden-Oosten en Afrika
De EU kiest voor pragmatische samenwerking met landen rond de Middellandse Zee en Afrika. Het voornaamste doel is terreurbestrijding en beheersen van illegale migratiestromen. Ontwikkelingsgeld wordt bijvoorbeeld gekoppeld aan de opbouw van grenswachten in Afrikaanse landen of de bereidheid om illegaal in Europa verblijvende onderdanen terug te nemen. Daarmee kiest Europa meer voor het directe eigenbelang. De oude strategie zag armoede en burgeroorlogen als tragedies die Europa niet direct en op grote schaal raken. Mogelijke gevolgen, zoals vrijplaatsen voor de georganiseerde misdaad in zwakke staten, werden als een risico voor de verre toekomst gezien. De drijfveer om over te gaan tot ontwikkelingssamenwerking en vredesmissies was destijds dan ook meer op ideële motieven gebaseerd.
Defensiesamenwerking
De veiligheidsstrategie streeft geen Europees leger na. Wel doet Mogherini een oproep aan landen om hun defensiebudget te verhogen. Zij wil ook dat landen doorgaan met de gezamenlijke aanschaf en onderhoud van materieel, zodat geld doelmatiger wordt besteed. Dat moet leiden tot een grotere Europese bijdrage binnen de Navo, en de mogelijkheid voor de EU om desnoods zelf op te treden. Die laatste wens is mogelijk alweer aan herziening toe als het militair machtige Groot-Brittannië de EU verlaat. Dan wint de Navo aan belang als platform voor militaire samenwerking tussen Europese landen.
Strategie
Anders dan het oude document uit 2003, die eigenlijk geen strategie mocht heten, stelt de nieuwe strategie duidelijke prioriteiten, zoals een ferme houding tegen Rusland en het aanpakken van illegale migratie rond de Middellandse Zee.
Nog geen discussie over Oekraïne-referendum
Het blijft nog even wachten op wat er precies gaat gebeuren met het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Oekraïne. Premier Mark Rutte sprak gisteren in Brussel met andere Europese regeringsleiders ook over de negatieve uitslag van het Nederlandse referendum. Hij zei sinds de volksraadpleging op 6 april dat andere Europese landen er pas over wilden praten na het referendum in het Verenigd Koninkrijk. Maar nu dat in een Britse vertrekwens is geëindigd, was er gisteren weinig tijd voor andere onderwerpen.
Rutte heeft gisteren aangegeven wat naar zijn idee de Nederlandse zorgen over het verdrag zijn. Het gaat om onderwerpen die hij in een Kamerdebat ook al aanhaalde, zoals de vrees dat het associatieverdrag leidt tot de plicht om Oekraïne in een oorlog te verdedigen, of de mogelijkheid dat het verdrag een opstapje is naar EU-lidmaatschap.
Een inhoudelijke discussie over hoe met deze bezwaren om te gaan vond gisteren niet plaats. Dat is nu een taak voor de ministers van buitenlandse zaken van Europese landen. Zij moeten een oplossing zoeken en die voorleggen aan de regeringsleiders. Wanneer dat gaat gebeuren is niet duidelijk. De slotconclusie van de vergadering spreekt over 'zo spoedig mogelijk' maar noemt geen concrete deadline.
.