Portal
BOLKESTEINS GANG NAAR MEKKA
Bron: trouw.nl - door: WILLEM BREEDVELD - 23 mei 1997
RECENSIE Frits Bolkestein: Moslim in de polder, Frits Bolkestein in gesprek met Nederlandse moslims. Contact, Amsterdam; 175 blz.
In die jaren was er op het politieke toneel één opmerkelijke uitzondering, dat was VVD-leider Frits Bolkestein. In enkele krantenartikelen veegde hij de vloer aan met ons doorgeschoten cultuurrelativisme. Onze waarden zijn minstens zo belangrijk als de hunne en sommige van onze waarden zijn zelfs absoluut. Hier verblijvende minderheden beschouwen we als gelijkwaardig. Maar om te kunnen integreren moet de liefde wel van twee kanten komen. Minderheden zullen verplicht Nederlands moeten leren. Liever geen voorkeursbeleid en liever ook geen aparte scholen, want dat werkt segregatie in de hand. Jongeren ten slotte moeten gewoon hard aangepakt worden.
Het hakte er fors in. Bolkestein beukte op de poorten van een taboe. Bolkestein kreeg te horen dat hij terwille van electoraal gewin bezig was Janmaat de wind uit de zeilen te nemen en bij de laatste verkiezingen - toen hij zijn pijlen ook nog richtte op asielzoekers - was de boot aan. Zoveel werd voor zeker gehouden: de VVD-leider die zoveel jaren in het buitenland had verkeerd, was geen vriend van vreemdelingen. Hem te vergelijken met De Winter van het Vlaams Blok (zoals CDA-Europarlementarieër Hanja May-Weggen deed) was misschien een station te ver. Maar toch. . .?
Zo bezien is het opmerkelijk om deze Bolkestein een gang naar Mekka te zien ondernemen. Deze week presenteerde hij het boek 'Moslim in de polder', de neerslag van zeven uitvoerige gesprekken die hij gevoerd heeft met sleutelfiguren in de islamitische gemeenschap in Nederland. Mensen van Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Nederlandse herkomst. Allen moslim maar behorend tot verschillende stromingen van dat geloof. Een uitstekend initiatief, maar hoe zo'n boek te beoordelen? Bolkestein is geen journalist. Een schrijver is hij wel. Maar toch vooral een schrijvende politicus en bovendien VVD-leider.
Als zodanig dient het boek vooral beoordeeld te worden op zijn politieke merites. Maar uitgerekend op dat punt laat Bolkestein ons in de steek. In zijn verantwoording beperkt hij zich tot de summiere toelichting dat zijn gespreksgenoten hem zijn voorgesteld door het VVD-Kamerlid Oussama Cherribi, die bovendien zo vriendelijk was de transcriptie van de geluidsbanden en de eerste redactie voor zijn rekening te nemen. En in zijn inleiding houdt Bolkestein het bij de mededeling dat in het boek alleen “geslaagde migranten aan het woord komen die minder aandacht trekken maar het verdienen voor veel anderen een rolmodel te zijn”. Wat de inzet van Bolkestein zelf was blijft zodoende in het midden.
Laten we het erop houden dat hij vooral zijn politieke waarheid heeft willen beproeven. In dat opzicht hebben zijn gesprekspartners de VVD-leider zeker niet teleurgesteld. Hij zal ongetwijfeld veel van wat zij te zeggen hadden in dank hebben genoteerd. Bijvoorbeeld dat het helemaal zo gek nog niet is Marokkaanse jongeren stevig aan te pakken. Zo vertelt de 'Hollandse' moslim en Amsterdamse ambtenaar bestuurscontacten, Jan Beerenhout, hoeveel baat Turkse en Marokkaanse boefjes hebben gehad bij een militaire training. Beerenhout was ver voor premier Lubbers de uitvinder van het 'kampement', maar dan op vrijwillige basis en niet bij wijze van alternatieve straf zoals de premier voorstelde.
Maar ook bevestigde de gesprekken Bolkestein in zijn oordeel dat je minderheden niet al te omzichtig moet behandelen, zoals vaak gebeurde. Driss el Boujoufi, bestuurder van de Unie van Marokkaanse Moslim Organisaties keert zich heel nadrukkelijk tegen de praktijk dat zaakwaarnemers, zoals welzijnswerkers e.d., vaak voor minderheden optreden. Fout, vindt Boujoufi. “Je moet allachtonen niet behandelen als een gehandicapt kind dat aan iemands hand moet lopen.” En uit de gesprekken met twee geëmancipeerde moslim-vrouwen, Fadime ürgü en Berna Yilmaz viel voor Bolkestein genoeg munitie te putten om minister Borst van volksgezondheid zwaar onder vuur te nemen. De minister zei zich voor te kunnen stellen dat een buitenlandse vrouw in nood verkeerde, omdat zij een meisje verwachtte en derhalve om abortus verzocht.
Helemaal fout, vindt Bolkestein. Weliswaar is het aan de vrouw om uit te maken of zij in een noodsituatie verkeert en dus gelegitimeerd is abortus te laten plegen. Maar 'niet naar believen'. Artikel 1 van de Grondwet verbiedt discriminatie op grond van geslacht. Geen arts zou dus mogen overgaan tot abortus op grond van geslacht. “Dit is één van de normen waarover niet te marchanderen valt”, aldus de VVD-leider.
Bolkestein krijgt ook al gelijk waar het om zijn aversie tegen aparte moslimscholen gaat. Het mag, maar de moslims die willen integreren kunnen er beter niet aan beginnen, vindt Bolkestein en hij wordt daarin bijgevallen door de journalist Ali Lazrak van Radio 5. Op dit punt wordt Bolkestein echter ook tegengesproken en wel door het CDA-raadslid en hoofd van een grote Amsterdamse school, de Surinaamse moslim Frank Niamut, die er fijntjes op wijst dat heel wat Nederlanders zijn geëmancipeerd met behulp van eigen scholen.
Maar afgezien van Bolkesteins politieke gelijk of ongelijk, stijgt het boek als geheel daar toch boven uit, ook al loopt het met een grote boog heen om de gebruikelijke problemen waar allochtonen mee te kampen hebben. Maar misschien komt het ook wel daardoor, want het blijkt dat Bolkesteins besprekspartners los daarvan veel interessants te vertellen hebben en hij als gespreksleider en penvoerend eindredacteur gelukkig ook niet zo krenterig is geweest hen daarin te beknotten.
Het boek geeft zodoende een verhelderende kijk op hun geloofsbeleving en hoe ze tegen de Nederlandse samenleving aankijken. Belangrijkste waarneming is wel dat ze vooral moslim in Nederland willen zijn en allerminst aan de leiband van de geestelijk leiders uit hun landen van herkomst wensen te lopen.
Een keurig boek dus en wie zich al lezend toch blijft pijnigen over de vraag wat de VVD-leider bezield heeft, wordt ten slotte helemaal aan het slot nog op zijn wenken bediend ook. Daarin neemt Bolkestein nadrukkelijk stelling tegen de opvatting als zou de islamitische wereld een bedreiging vormen voor het westen. De moslims hier zullen naar zijn schatting geleidelijk aan een eigen, moderne variant van de islam ontwikkelen, voorzover ze al niet van hun geloof afvallen en de islamitische wereld zelf is te verdeeld en te zwak om een vuist te maken: “Het is juist het westen met zijn ideeën over democratie, individualisme en pluralisme dat een bedreiging vormt voor de islam.”
Voorzover Bolkesteins gang naar Mekka al iets heeft opgeleverd is het een bevestiging van Bolkesteins diepste overtuiging, namelijk dat “de enige bedreiging voor het westen komt van binnenuit. Het arbeidsethos vervaagt. Het leiderschap is dikwijls zwak. De samenleving dreigt te versplinteren. Er heerst ook een verderfelijk gebrek aan zelfvertrouwen. Maar dat hebben we allemaal aan onszelf te wijten. Om met het figuurtje uit een Amarikaans stripverhaal te spreken: 'Ik heb de vijand gezien - wij zijn het zelf'.”
.
Bron: trouw.nl - door: WILLEM BREEDVELD - 23 mei 1997
RECENSIE Frits Bolkestein: Moslim in de polder, Frits Bolkestein in gesprek met Nederlandse moslims. Contact, Amsterdam; 175 blz.
In die jaren was er op het politieke toneel één opmerkelijke uitzondering, dat was VVD-leider Frits Bolkestein. In enkele krantenartikelen veegde hij de vloer aan met ons doorgeschoten cultuurrelativisme. Onze waarden zijn minstens zo belangrijk als de hunne en sommige van onze waarden zijn zelfs absoluut. Hier verblijvende minderheden beschouwen we als gelijkwaardig. Maar om te kunnen integreren moet de liefde wel van twee kanten komen. Minderheden zullen verplicht Nederlands moeten leren. Liever geen voorkeursbeleid en liever ook geen aparte scholen, want dat werkt segregatie in de hand. Jongeren ten slotte moeten gewoon hard aangepakt worden.
Het hakte er fors in. Bolkestein beukte op de poorten van een taboe. Bolkestein kreeg te horen dat hij terwille van electoraal gewin bezig was Janmaat de wind uit de zeilen te nemen en bij de laatste verkiezingen - toen hij zijn pijlen ook nog richtte op asielzoekers - was de boot aan. Zoveel werd voor zeker gehouden: de VVD-leider die zoveel jaren in het buitenland had verkeerd, was geen vriend van vreemdelingen. Hem te vergelijken met De Winter van het Vlaams Blok (zoals CDA-Europarlementarieër Hanja May-Weggen deed) was misschien een station te ver. Maar toch. . .?
Zo bezien is het opmerkelijk om deze Bolkestein een gang naar Mekka te zien ondernemen. Deze week presenteerde hij het boek 'Moslim in de polder', de neerslag van zeven uitvoerige gesprekken die hij gevoerd heeft met sleutelfiguren in de islamitische gemeenschap in Nederland. Mensen van Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Nederlandse herkomst. Allen moslim maar behorend tot verschillende stromingen van dat geloof. Een uitstekend initiatief, maar hoe zo'n boek te beoordelen? Bolkestein is geen journalist. Een schrijver is hij wel. Maar toch vooral een schrijvende politicus en bovendien VVD-leider.
Als zodanig dient het boek vooral beoordeeld te worden op zijn politieke merites. Maar uitgerekend op dat punt laat Bolkestein ons in de steek. In zijn verantwoording beperkt hij zich tot de summiere toelichting dat zijn gespreksgenoten hem zijn voorgesteld door het VVD-Kamerlid Oussama Cherribi, die bovendien zo vriendelijk was de transcriptie van de geluidsbanden en de eerste redactie voor zijn rekening te nemen. En in zijn inleiding houdt Bolkestein het bij de mededeling dat in het boek alleen “geslaagde migranten aan het woord komen die minder aandacht trekken maar het verdienen voor veel anderen een rolmodel te zijn”. Wat de inzet van Bolkestein zelf was blijft zodoende in het midden.
Laten we het erop houden dat hij vooral zijn politieke waarheid heeft willen beproeven. In dat opzicht hebben zijn gesprekspartners de VVD-leider zeker niet teleurgesteld. Hij zal ongetwijfeld veel van wat zij te zeggen hadden in dank hebben genoteerd. Bijvoorbeeld dat het helemaal zo gek nog niet is Marokkaanse jongeren stevig aan te pakken. Zo vertelt de 'Hollandse' moslim en Amsterdamse ambtenaar bestuurscontacten, Jan Beerenhout, hoeveel baat Turkse en Marokkaanse boefjes hebben gehad bij een militaire training. Beerenhout was ver voor premier Lubbers de uitvinder van het 'kampement', maar dan op vrijwillige basis en niet bij wijze van alternatieve straf zoals de premier voorstelde.
Maar ook bevestigde de gesprekken Bolkestein in zijn oordeel dat je minderheden niet al te omzichtig moet behandelen, zoals vaak gebeurde. Driss el Boujoufi, bestuurder van de Unie van Marokkaanse Moslim Organisaties keert zich heel nadrukkelijk tegen de praktijk dat zaakwaarnemers, zoals welzijnswerkers e.d., vaak voor minderheden optreden. Fout, vindt Boujoufi. “Je moet allachtonen niet behandelen als een gehandicapt kind dat aan iemands hand moet lopen.” En uit de gesprekken met twee geëmancipeerde moslim-vrouwen, Fadime ürgü en Berna Yilmaz viel voor Bolkestein genoeg munitie te putten om minister Borst van volksgezondheid zwaar onder vuur te nemen. De minister zei zich voor te kunnen stellen dat een buitenlandse vrouw in nood verkeerde, omdat zij een meisje verwachtte en derhalve om abortus verzocht.
Helemaal fout, vindt Bolkestein. Weliswaar is het aan de vrouw om uit te maken of zij in een noodsituatie verkeert en dus gelegitimeerd is abortus te laten plegen. Maar 'niet naar believen'. Artikel 1 van de Grondwet verbiedt discriminatie op grond van geslacht. Geen arts zou dus mogen overgaan tot abortus op grond van geslacht. “Dit is één van de normen waarover niet te marchanderen valt”, aldus de VVD-leider.
Bolkestein krijgt ook al gelijk waar het om zijn aversie tegen aparte moslimscholen gaat. Het mag, maar de moslims die willen integreren kunnen er beter niet aan beginnen, vindt Bolkestein en hij wordt daarin bijgevallen door de journalist Ali Lazrak van Radio 5. Op dit punt wordt Bolkestein echter ook tegengesproken en wel door het CDA-raadslid en hoofd van een grote Amsterdamse school, de Surinaamse moslim Frank Niamut, die er fijntjes op wijst dat heel wat Nederlanders zijn geëmancipeerd met behulp van eigen scholen.
Maar afgezien van Bolkesteins politieke gelijk of ongelijk, stijgt het boek als geheel daar toch boven uit, ook al loopt het met een grote boog heen om de gebruikelijke problemen waar allochtonen mee te kampen hebben. Maar misschien komt het ook wel daardoor, want het blijkt dat Bolkesteins besprekspartners los daarvan veel interessants te vertellen hebben en hij als gespreksleider en penvoerend eindredacteur gelukkig ook niet zo krenterig is geweest hen daarin te beknotten.
Het boek geeft zodoende een verhelderende kijk op hun geloofsbeleving en hoe ze tegen de Nederlandse samenleving aankijken. Belangrijkste waarneming is wel dat ze vooral moslim in Nederland willen zijn en allerminst aan de leiband van de geestelijk leiders uit hun landen van herkomst wensen te lopen.
Een keurig boek dus en wie zich al lezend toch blijft pijnigen over de vraag wat de VVD-leider bezield heeft, wordt ten slotte helemaal aan het slot nog op zijn wenken bediend ook. Daarin neemt Bolkestein nadrukkelijk stelling tegen de opvatting als zou de islamitische wereld een bedreiging vormen voor het westen. De moslims hier zullen naar zijn schatting geleidelijk aan een eigen, moderne variant van de islam ontwikkelen, voorzover ze al niet van hun geloof afvallen en de islamitische wereld zelf is te verdeeld en te zwak om een vuist te maken: “Het is juist het westen met zijn ideeën over democratie, individualisme en pluralisme dat een bedreiging vormt voor de islam.”
Voorzover Bolkesteins gang naar Mekka al iets heeft opgeleverd is het een bevestiging van Bolkesteins diepste overtuiging, namelijk dat “de enige bedreiging voor het westen komt van binnenuit. Het arbeidsethos vervaagt. Het leiderschap is dikwijls zwak. De samenleving dreigt te versplinteren. Er heerst ook een verderfelijk gebrek aan zelfvertrouwen. Maar dat hebben we allemaal aan onszelf te wijten. Om met het figuurtje uit een Amarikaans stripverhaal te spreken: 'Ik heb de vijand gezien - wij zijn het zelf'.”
.
