Een groter contrast dan dat tussen PVV en D66 bestaat niet

Het contrast had niet groter kunnen zijn: een A4'tje vol bedreigingen en gevaar bij de PVV en tweehonderd glimmende en optimistische pagina's verkiezingsprogramma bij D66. Dat is wat ook politiek leider Alexander Pechtold vooral wil uitstralen: het optimistische levensgevoel.

Ook de wijze van presenteren van Wilders en Pechtold verschilt als de dag van de nacht. De PVV verstuurt een e-mail dat er een programma op Facebook staat. Alsof het hoofddoel is dat zo min mogelijk mensen kennis nemen van wat Wilders met Nederland voor heeft. D66 presenteert het programma in de door de PVV verfoeide Haagse Schilderswijk. In de bloedhete gymnastiekzaal van de Van Ostadeschool. Een basisschool die een aantal jaren geleden nog een van de grote zorgenkindjes van de onderwijsinspectie was en inmiddels tot de betere scholen hoort. Met een centrale functie in de wijk en een grote betrokkenheid van ouders. D66 straalt het met de locatiekeuze uit: het wordt mooier in onze samenleving als we maar willen.

Geloof in de mens
Van oudsher hebben de Democraten al een groot geloof in de mens en ook het gisteren geopenbaarde verkiezingsprogramma getuigt daarvan. Investeren in onderwijs levert betere en gelukkigere mensen op.


© ANP. Alexander Pechtold presenteert het concept voor het verkiezingsprogramma op een
school in Den Haag.

Maar er is ook sprake van een voor D66 minder vertrouwde boodschap. De partij constateert een groeiende tweedeling in de samenleving. Pechtold: "Twee miljoen mensen in Nederland zijn laaggeletterd, twee miljoen mensen zoeken een baan met een vast arbeidscontract, de kwaliteit van verzorgingstehuizen laat te wensen over". D66 wil de tweedeling te lijf gaan, een niet al te vaak gebruikt begrip in het vrijzinnig-liberale vocabulaire.

Samenwerking
Met het optimistische programma wil D66, aldus Pechtold, een bijdrage leveren aan het terugbrengen van vertrouwen in de politiek. "Van de campagne in 2012 heb ik geleerd. We knalden toen als partijen tegen elkaar op. Dat moet niet weer. Dit programma nodigt uit tot samenwerking." Samenwerking met iedereen behalve Geert Wilders dan toch. Groter dan de verschillen tussen D66 en de PVV kunnen verschillen niet zijn. D66 wil regeringsverantwoordelijkheid en met dit programma zit de partij ook in het centrum van het politieke krachtenveld, net zoals ze de afgelopen jaren zat. Weliswaar als oppositiepartij, maar wel als een van de oppositiepartijen die uiteindelijk bijdroegen aan de resultaten van de coalitie van VVD en PvdA.

Rust en samenwerking zijn nu centrale begrippen voor D66.

Lex Oomkes

Rust
Het punt waarop D66 zich de afgelopen jaren trachtte te profileren - de partij is dé partij van de hervormingen - verdwijnt in dit programma ietwat naar de achtergrond. Rust en samenwerking zijn nu centrale begrippen. Natuurlijk: er blijft veel te hervormen, zoals het belastingstelsel, de pensioenen en de arbeidsmarkt, maar er moet nu ook rust komen. In de zorg bijvoorbeeld. En we moeten nu eens rustig bezien of alle decentralisaties vruchten afwerpen. Drie programma's werden deze week gepresenteerd en de grote tegenstelling op weg naar de verkiezingen in maart volgend jaar is al haarscherp: de partijen die vooral iets niet willen of iets terug willen (de PVV, maar ook 50Plus) en de partijen die vooral dingen naar kabinetsdeelname. In het eerste kamp zullen er nog een paar bijkomen en in het tweede kamp komen andere partijen, die, net als D66, deel uitmaken van de gevestigde politiek.

Enkele punten uit D66-programma:

- Gelijke startkansen voor ieder kind, te beginnen met een brede basisschool met opvang voor kinderen vanaf twee jaar.

- Alle kolencentrales gaan dicht, ook de nieuwste. Tenzij die volledig op duurzame brandstoffen kunnen draaien.

- Vaste en tijdelijke banen worden gelijkgetrokken door een verbod op tijdelijke contracten, versoepeling van het ontslagrecht en verlaging van de werkgeverslasten.

- Tegelijkertijd wordt de groei van het aantal zzp'ers gestimuleerd, onder meer door volledige handhaving van de zelfstandigenaftrek.

- Pensioensparen via een fonds blijft voor werknemers verplicht, maar deelnemers worden zelf eigenaar van het pensioenvermogen dat ze gespaard hebben.

- Om de arbeidsdeelname van vrouwen te bevorderen, krijgen vaders twaalf weken ouderschapsverlof.

- Taalles voor vluchtelingen vanaf dag één, ongeacht of ze in Nederland blijven.

- Nederland is beter af in een federaal Europa. Een gewijzigd EU-verdrag moet het Europees Parlement en de Europese Commissie meer macht geven.

- Gemeenten krijgen de mogelijkheid te experimenteren met de bijstand als basisinkomen.

D66 verwacht te gaan regeren in 2017 en straalt dat zelfvertrouwen uit in een glimmend verkiezingsprogramma. 'Een programma met heel veel toekomst', was de boodschap van Annet Aris, die als voorzitter van de programmacommissie het boekwerk overhandigde aan partijleider Alexander Pechtold. D66 presenteerde haar plannen vanochtend op de Van Ostadeschool in de Haagse Schilderswijk.

Het 'conceptprogramma' van D66 ziet er voor een concept enorm gelikt uit, vol glimmende foto's van vrolijke mensen. D66 is optimistisch gestemd want met Nederland, zoals Pechtold zei, 'gaat het best goed'. Maar het kan uiteraard beter. In het Nederland van D66 zijn basisscholen 'kindcentra' waar aan kinderen vanaf twee jaar 'uitstekend onderwijs' wordt gegeven met aandacht voor 'digitale vaardigheden'. Die kinderen kunnen ook als ze volwassen worden doorleren, een heel leven lang krijgen ze 'kansen om te stapelen'.

Wij zijn en blijven overtuigd Europeaan

D66-lijsttrekker Alexander Pechtold

Geen Nexit
Wie eenmaal oud is krijgt rust, goede zorg, eHealth en een huisarts in de buurt. En wie oud is en het leven moe is, mag sterven. Dit alles in een groen land zonder kolencentrales, maar met belastingvoordeel voor elektrisch rijden. D66 bouwt in dat duurzame land 100.000 'betaalbare energieneutrale huurwoningen' en maakt van Nederland 'de digitale koploper in Europa'. Europa is nooit ver weg in het land van D66. 'Wij zijn en blijven overtuigd Europeaan'. Dus geen Nexit (voor de zekerheid wordt dat benadrukt in het programma), maar een slagvaardiger Europa. En mensen van andere afkomst mogen in Nederland hun andere nationaliteit behouden.

Tijdelijke contracten verdwijnen

D66-lijsttrekker Alexander Pechtold

Geen grenzen binnen de EU, wel eromheen. 'Goede grenscontroles aan de Europese buitengrenzen' om het aantal vluchtelingen 'beheersbaar' te houden. De vluchtelingen die er toch doorkomen krijgen bij aankomst in Nederland metern taalles en kans op werk. Ook het bestrijden van terrorisme is een Europese aangelegenheid, vindt D66.

Vaste banen
In 2017 is D66 ook de partij van de vaste banen. 'Tijdelijke contracten verdwijnen.' En werken gaat lonen, de belasting op arbeid gaat omlaag. Jongeren betalen niet langer voor het pensioen van ouderen, er komt een 'individueel pensioen'.En softdrugs worden gereguleerd.

De Van Ostadeschool deed vandaag dienst als metafoor voor het toekomstbeeld van D66. De 'zwarte' school heeft op eigen kracht het stempel 'excellente school' verworven. Nu de samenleving nog. Het feestje verplaatste zich na de presentatie naar het nabijgelegen buurtcentrum. Wilders wist het al: de Schilderswijk is een prima decor voor campagneactiviteiten. Kwam Wilders op bezoek om het slechte imago van de wijk te benadrukken, Pechtold hoopt dat de kiezer ziet dat in de Schilderswijk ook 'excellente' stempels worden behaald.