Portal
Het recht schiet in de moslimwereld alle kanten uit
Bron: trouw.nl - door: Eildert Mulder - 4 september 2012
© AFP. Een Palestijnse vrouw en haar dochter.
De moslimwereld lijkt op een dolgedraaide processie van Echternach. In Luxemburg weet je tenminste waar je aan toe bent, je doet drie stappen vooruit en twee achteruit. Omslachtig, maar je bereikt je doel. In de moslimwereld moet je dat laatste maar afwachten, daar gaan de stappen alle kanten uit: naar voren of naar achteren, naar links of rechts, naar boven of beneden.
Neem het huwelijksrecht. In Tunesië verdedigen vrouwen hun wettelijke gelijkheid, geschonken door een seculiere dictator, tegen fundamentalisten die zwaaien met de sharia. Tegelijkertijd juichen Palestijnse vrouwen, omdat hun schriftgeleerden hun mogelijkheden om te scheiden willen verruimen, met een beroep op dezelfde sharia.
Sharia is een lastig begrip. De omschrijving 'islamitische wet' voldoet matig. Een wet heeft een vaste hoeveelheid bekende wetsartikelen, op nummer gerangschikt in boeken.
De sharia mist de begrenzingen van een normale wet. Het is een verzameling van talloze oordelen, die zouden teruggaan op de Koran en uitspraken van de profeet. De sharia is strafrecht, burgerlijk recht en familierecht, maar gaat ook over wellevendheid en rituele voorschriften. Het is wetgeving, catechismus en etiquette tegelijk. Veel hangt af van de mentaliteit van godgeleerde schriftgeleerden.
De Palestijnse theologen willen vrouwen het recht geven om te scheiden, niet alleen wanneer hun mannen hun verwaarlozen of mishandelen maar ook als ze het huwelijk gewoon beu zijn. Scheidende vrouwen zullen wel de bruidsschat moeten terugbetalen, maar niet ook nog eens een soms enorm extra bedrag, dat nu nog via pijnlijke onderhandelingen tussen familieclans wordt vastgesteld. Pure afpersing door gefrustreerde echtgenoten, die de scheiding zo lang kunnen tegenhouden als ze willen. Veel vrouwen moeten hun man, die zelf wel op elk moment kan scheiden, smeken om hen te verstoten.
Sjeik Joesef Al-Dais, hoofd van de Palestijnse islamitische rechtbanken, wil aan die wantoestand een einde maken. Volgens hem moet een huwelijk zijn gebaseerd op tederheid, liefde en begrip. "Als ze elkaar haten, moeten we ze dan dwingen bij elkaar te blijven?" vraagt hij zich af.
Niet alle Palestijnse vrouwen profiteren. In Gaza verandert niets, want daar heerst Hamas. En verder is er nog het taaie gewoonterecht, ouder en vaak wreder dan de sharia.
Bron: trouw.nl - door: Eildert Mulder - 4 september 2012
© AFP. Een Palestijnse vrouw en haar dochter.
De moslimwereld lijkt op een dolgedraaide processie van Echternach. In Luxemburg weet je tenminste waar je aan toe bent, je doet drie stappen vooruit en twee achteruit. Omslachtig, maar je bereikt je doel. In de moslimwereld moet je dat laatste maar afwachten, daar gaan de stappen alle kanten uit: naar voren of naar achteren, naar links of rechts, naar boven of beneden.
Neem het huwelijksrecht. In Tunesië verdedigen vrouwen hun wettelijke gelijkheid, geschonken door een seculiere dictator, tegen fundamentalisten die zwaaien met de sharia. Tegelijkertijd juichen Palestijnse vrouwen, omdat hun schriftgeleerden hun mogelijkheden om te scheiden willen verruimen, met een beroep op dezelfde sharia.
Sharia is een lastig begrip. De omschrijving 'islamitische wet' voldoet matig. Een wet heeft een vaste hoeveelheid bekende wetsartikelen, op nummer gerangschikt in boeken.
De sharia mist de begrenzingen van een normale wet. Het is een verzameling van talloze oordelen, die zouden teruggaan op de Koran en uitspraken van de profeet. De sharia is strafrecht, burgerlijk recht en familierecht, maar gaat ook over wellevendheid en rituele voorschriften. Het is wetgeving, catechismus en etiquette tegelijk. Veel hangt af van de mentaliteit van godgeleerde schriftgeleerden.
De Palestijnse theologen willen vrouwen het recht geven om te scheiden, niet alleen wanneer hun mannen hun verwaarlozen of mishandelen maar ook als ze het huwelijk gewoon beu zijn. Scheidende vrouwen zullen wel de bruidsschat moeten terugbetalen, maar niet ook nog eens een soms enorm extra bedrag, dat nu nog via pijnlijke onderhandelingen tussen familieclans wordt vastgesteld. Pure afpersing door gefrustreerde echtgenoten, die de scheiding zo lang kunnen tegenhouden als ze willen. Veel vrouwen moeten hun man, die zelf wel op elk moment kan scheiden, smeken om hen te verstoten.
Sjeik Joesef Al-Dais, hoofd van de Palestijnse islamitische rechtbanken, wil aan die wantoestand een einde maken. Volgens hem moet een huwelijk zijn gebaseerd op tederheid, liefde en begrip. "Als ze elkaar haten, moeten we ze dan dwingen bij elkaar te blijven?" vraagt hij zich af.
Niet alle Palestijnse vrouwen profiteren. In Gaza verandert niets, want daar heerst Hamas. En verder is er nog het taaie gewoonterecht, ouder en vaak wreder dan de sharia.
