Moskee in het midden
Bron : trouw - door : Niels Markus - 24 februari 2015
© Werry Crone. De Essalam Moskee in Rotterdam-Zuid.
Bron : trouw - door : Niels Markus - 24 februari 2015
© Werry Crone. De Essalam Moskee in Rotterdam-Zuid.
Een moskee moet zich maatschappelijk profileren, vindt Jacob van der Blom van de Essalam Moskee in Rotterdam. 'Ik wil fatsoenlijke mensen creëren.'
Dat de nieuwjaarsreceptie van de Rotterdamse Christenunie/SGP in de grootste moskee van Nederland werd gehouden, viel niet overal goed. De partij had besloten een integratiedebat te organiseren en had daarvoor onder meer conservatief denker en voormalig PVV-ideoloog Bart Jan Spruyt uitgenodigd. Tijdens het debat ging het er af en toe fel aan toe. Een lid van de ChristenUnie/SGP in Rotterdam riep dat moslims erop uit zijn westerse samenlevingen over te nemen. En een islamitische bezoeker sprak van 'zionistische media'.
Napraten
Adjunct-directeur Jacob van der Blom van de Essalam Moskee kreeg veel boze apps van zijn achterban. Hoe durfde hij de SGP en Spruyt binnen te halen? Van der Blom: "Het was een heel gedoe. Maar ik wil niet alleen praten met mensen die het al eens zijn, één keer per jaar tijdens de ramadan." Na het debat sprak Van der Blom de christelijke man die zo tekeer was gegaan aan. "Hij was toch wel blij dat hij gekomen was en bleef nog een tijd napraten." Jacob van der Blom (37) werd geboren op een steenworp afstand van de Essalam moskee, die na een bouw die zeven jaar duurde in 2010 openging. Het treinspoor scheidt het gebedshuis van die andere tempel van Rotterdam-Zuid: Feyenoordstadion De Kuip. Van der Blom zit elke thuiswedstrijd op de tribune en blijkt niet alleen daarom een ras-Rotterdammer. De nuchtere bekeerling is van het slag 'niet lullen maar poetsen'. Verbinding kan pas ontstaan, wanneer die van onderop komt, vanuit de mensen zelf. Daar gelooft Van der Blom heilig in. "Als je met organisaties en politici aan tafel gaat, dan is iedereen na het eerste gesprek heel ambitieus. Bij de tweede bijeenkomst ga je praten richting subsidies en potjes en dan raak je het doel al weer kwijt." Van der Blom wil gesprekken faciliteren, maar zijn achterban niet vertellen hoe zij het moet aanpakken. "Als ouders zorgen hebben over radicalisering, dan moeten zij zich uitspreken. Dat gesprek mogen zij hier houden. Ik heb ook de ChristenUnie niet gevraagd, die hebben mij opgebeld."
Gabbermuziek
Van der Blom denkt dat hij de aangewezen persoon is om te verbinden, hij kent de islamitische en de Rotterdamse leefwereld goed. "Ik groeide gewoon op met gabbermuziek, zoals alle Rotterdammers van mijn leeftijd." Van der Blom groeide ook op met God, de christelijke god welteverstaan. Zijn bekeringsproces ging heel vloeiend, zegt hij. "Ik heb het Oude- en het Nieuwe Testament gelezen. De Koran en de boodschap van de Profeet Mohammed voelden voor mij als een verlengstuk daarvan." Sinds de aanslagen in Parijs gooit Van der Blom de deuren van zijn moskee wijd open. "Direct na de gebeurtenissen vroegen de buurtbewoners om een gesprek. Al snel wilden ook politici en allerlei organisaties erbij zijn." Van der Blom zal burgemeester Aboutaleb en minister Asscher de toegang niet ontzeggen. "Dat zij hun politieke statement willen maken hoort erbij. Maar ik wil het de komende tijd weer terugbrengen tot normale proporties." De gesprekken met de buurt gaan door, als het aan Van der Blom ligt in de luwte. En hij wil niet alleen praten. De moskee moet zich ook sociaalmaatschappelijk profileren, zoals kerken van oudsher doen. "Een pastoor doet meer dan preken alleen. Ik wil met de moskee wat toevoegen aan het welzijn van de wijk." De verbindingen leggen, lukt niet door middel van het geloof, zegt Van der Blom. "In de moskee kom je in de eerste plaats om te bidden en je religie te belijden. Je bidt zij-aan-zij met moslims. Christenen bidden met christenen. Religie is precies het vlak waar we elkaar niet gaan vinden."
Mee-eten
Daarom wil de adjunct dat zijn achterban ook gaat helpen in verzorgingshuizen in de wijk. Laatst kwamen ouderen met alzheimer een hapje eten in de Essalam moskee. Wat hem betreft wordt de moskee een 'alzheimersalon'. Ook dat moet van onderop ontstaan. "Niet bedrijfsmatig. Laten we ermee beginnen dat mensen hier mee-eten, en dat bezoekers van de moskee eens eten in verzorgingshuizen." De eerste generatie migranten vergrijst in hoog tempo. Van der Blom: "Ze krijgt te maken met nieuwe fenomenen: verzorgingshuizen, alles rond het overlijden, de vraag of ze terug gaan naar Marokko, of hier blijven." Maar de hulp aan alzheimerpatiënten is uitdrukkelijk ook voor autochtonen, zegt hij. "Ik wil geen moslimhulpverlening geven, maar mensenhulpverlening. Wie de klassieke koepel en minaretten ziet, zou denken dat de Essalam moskee een 'heimweemoskee' is. Maar met de jongste imam van Nederland lukt het ook jongeren aan te spreken, zegt Van der Blom. Onlangs kwam openbaarvervoerbedrijf RET naar de moskee. Het resultaat: vier banen en vier opleidingstrajecten voor jongeren uit de buurt. "Wij willen wat te bieden hebben. Niet alleen maar preken met hel en verdoemenis."
Wereldproblematiek
Zo haalde Van der Blom ook een circustrainer naar het gebedshuis. Niet omdat het zo belangrijk is dat jongeren kunnen jongleren. "Het gaat erom wat het doet met iemands zelfvertrouwen. Dat zo'n jongen kan zeggen: Kijk wat ik kan." Vaak krijgt een jongere die twijfelt of overweegt naar Syrië te gaan, van een imam te horen dat hij vertrouwen en geduld moet hebben, zegt de adjunct-directeur. "Wat die jongen eigenlijk zoekt is een baan. Die hoofden worden volgestopt met de hele wereldproblematiek. Het gaat erom dat ze hun plek in de maatschappij vinden. Bezinning en nadenken komt later wel." Meermaals laat Van der Blom het woord 'pragmatisch' vallen, als het over zijn geloof gaat. "De sharia, dat zijn regeltjes. Dat is de invulling van je geloof: of je denkt dat Christus de zoon van God is, of dat vrouwen en mannen apart moeten bidden. Maar die regeltjes moeten ergens toe leiden. Dat heet de maqasid sharia." Die regeltjes moeten in het teken staan van een betere samenleving, of op kleiner niveau: betere opleidingen of ouderzorg. Vaak is een mooie moskee het doel van een geloofsgemeenschap, voor Van der Blom is de moskee ook een middel. Bij het gebedshuis begint het pas. "Ik wil geen ideale moslims maken, maar fatsoenlijke mensen creëren."
Dat de nieuwjaarsreceptie van de Rotterdamse Christenunie/SGP in de grootste moskee van Nederland werd gehouden, viel niet overal goed. De partij had besloten een integratiedebat te organiseren en had daarvoor onder meer conservatief denker en voormalig PVV-ideoloog Bart Jan Spruyt uitgenodigd. Tijdens het debat ging het er af en toe fel aan toe. Een lid van de ChristenUnie/SGP in Rotterdam riep dat moslims erop uit zijn westerse samenlevingen over te nemen. En een islamitische bezoeker sprak van 'zionistische media'.
Napraten
Adjunct-directeur Jacob van der Blom van de Essalam Moskee kreeg veel boze apps van zijn achterban. Hoe durfde hij de SGP en Spruyt binnen te halen? Van der Blom: "Het was een heel gedoe. Maar ik wil niet alleen praten met mensen die het al eens zijn, één keer per jaar tijdens de ramadan." Na het debat sprak Van der Blom de christelijke man die zo tekeer was gegaan aan. "Hij was toch wel blij dat hij gekomen was en bleef nog een tijd napraten." Jacob van der Blom (37) werd geboren op een steenworp afstand van de Essalam moskee, die na een bouw die zeven jaar duurde in 2010 openging. Het treinspoor scheidt het gebedshuis van die andere tempel van Rotterdam-Zuid: Feyenoordstadion De Kuip. Van der Blom zit elke thuiswedstrijd op de tribune en blijkt niet alleen daarom een ras-Rotterdammer. De nuchtere bekeerling is van het slag 'niet lullen maar poetsen'. Verbinding kan pas ontstaan, wanneer die van onderop komt, vanuit de mensen zelf. Daar gelooft Van der Blom heilig in. "Als je met organisaties en politici aan tafel gaat, dan is iedereen na het eerste gesprek heel ambitieus. Bij de tweede bijeenkomst ga je praten richting subsidies en potjes en dan raak je het doel al weer kwijt." Van der Blom wil gesprekken faciliteren, maar zijn achterban niet vertellen hoe zij het moet aanpakken. "Als ouders zorgen hebben over radicalisering, dan moeten zij zich uitspreken. Dat gesprek mogen zij hier houden. Ik heb ook de ChristenUnie niet gevraagd, die hebben mij opgebeld."
Gabbermuziek
Van der Blom denkt dat hij de aangewezen persoon is om te verbinden, hij kent de islamitische en de Rotterdamse leefwereld goed. "Ik groeide gewoon op met gabbermuziek, zoals alle Rotterdammers van mijn leeftijd." Van der Blom groeide ook op met God, de christelijke god welteverstaan. Zijn bekeringsproces ging heel vloeiend, zegt hij. "Ik heb het Oude- en het Nieuwe Testament gelezen. De Koran en de boodschap van de Profeet Mohammed voelden voor mij als een verlengstuk daarvan." Sinds de aanslagen in Parijs gooit Van der Blom de deuren van zijn moskee wijd open. "Direct na de gebeurtenissen vroegen de buurtbewoners om een gesprek. Al snel wilden ook politici en allerlei organisaties erbij zijn." Van der Blom zal burgemeester Aboutaleb en minister Asscher de toegang niet ontzeggen. "Dat zij hun politieke statement willen maken hoort erbij. Maar ik wil het de komende tijd weer terugbrengen tot normale proporties." De gesprekken met de buurt gaan door, als het aan Van der Blom ligt in de luwte. En hij wil niet alleen praten. De moskee moet zich ook sociaalmaatschappelijk profileren, zoals kerken van oudsher doen. "Een pastoor doet meer dan preken alleen. Ik wil met de moskee wat toevoegen aan het welzijn van de wijk." De verbindingen leggen, lukt niet door middel van het geloof, zegt Van der Blom. "In de moskee kom je in de eerste plaats om te bidden en je religie te belijden. Je bidt zij-aan-zij met moslims. Christenen bidden met christenen. Religie is precies het vlak waar we elkaar niet gaan vinden."
Mee-eten
Daarom wil de adjunct dat zijn achterban ook gaat helpen in verzorgingshuizen in de wijk. Laatst kwamen ouderen met alzheimer een hapje eten in de Essalam moskee. Wat hem betreft wordt de moskee een 'alzheimersalon'. Ook dat moet van onderop ontstaan. "Niet bedrijfsmatig. Laten we ermee beginnen dat mensen hier mee-eten, en dat bezoekers van de moskee eens eten in verzorgingshuizen." De eerste generatie migranten vergrijst in hoog tempo. Van der Blom: "Ze krijgt te maken met nieuwe fenomenen: verzorgingshuizen, alles rond het overlijden, de vraag of ze terug gaan naar Marokko, of hier blijven." Maar de hulp aan alzheimerpatiënten is uitdrukkelijk ook voor autochtonen, zegt hij. "Ik wil geen moslimhulpverlening geven, maar mensenhulpverlening. Wie de klassieke koepel en minaretten ziet, zou denken dat de Essalam moskee een 'heimweemoskee' is. Maar met de jongste imam van Nederland lukt het ook jongeren aan te spreken, zegt Van der Blom. Onlangs kwam openbaarvervoerbedrijf RET naar de moskee. Het resultaat: vier banen en vier opleidingstrajecten voor jongeren uit de buurt. "Wij willen wat te bieden hebben. Niet alleen maar preken met hel en verdoemenis."
Wereldproblematiek
Zo haalde Van der Blom ook een circustrainer naar het gebedshuis. Niet omdat het zo belangrijk is dat jongeren kunnen jongleren. "Het gaat erom wat het doet met iemands zelfvertrouwen. Dat zo'n jongen kan zeggen: Kijk wat ik kan." Vaak krijgt een jongere die twijfelt of overweegt naar Syrië te gaan, van een imam te horen dat hij vertrouwen en geduld moet hebben, zegt de adjunct-directeur. "Wat die jongen eigenlijk zoekt is een baan. Die hoofden worden volgestopt met de hele wereldproblematiek. Het gaat erom dat ze hun plek in de maatschappij vinden. Bezinning en nadenken komt later wel." Meermaals laat Van der Blom het woord 'pragmatisch' vallen, als het over zijn geloof gaat. "De sharia, dat zijn regeltjes. Dat is de invulling van je geloof: of je denkt dat Christus de zoon van God is, of dat vrouwen en mannen apart moeten bidden. Maar die regeltjes moeten ergens toe leiden. Dat heet de maqasid sharia." Die regeltjes moeten in het teken staan van een betere samenleving, of op kleiner niveau: betere opleidingen of ouderzorg. Vaak is een mooie moskee het doel van een geloofsgemeenschap, voor Van der Blom is de moskee ook een middel. Bij het gebedshuis begint het pas. "Ik wil geen ideale moslims maken, maar fatsoenlijke mensen creëren."