Portal
'Grieken leren niet van het verleden'
Bron: trouw.nl - door: Janne Chaudron - 6 september 2012
© EPA. Een aanhanger van de ultrarechtse beweging Gouden Dageraad zoekt de confrontatie met de Griekse
oproerpolitie, vorige maand.
Terwijl er volop wordt gespeculeerd over een Griekse exit uit de euro, geven de Grieken anderen de schuld van hun misère. De populaire actrice Mimi Denissi weet waar het aan schort: Grieken kunnen niet met vrijheid omgaan.
De Griekse actrice Mimi Denissi (58) houdt van uiterlijk vertoon. Ze gaat perfect gekleed, in een zijden bloes met zebraprint. Ze draagt hoge, open schoenen. De nagels rood gelakt, het haar in model geföhnd. De Griekse diva is populair. Tijdens het twee uur durende interview gaat minimaal tien keer haar telefoon. In haar appartement hartje Athene houdt ze stevig de touwtjes in handen. Een Aziatisch uitziend dienstmeisje met een roze schort verzorgt koude koffie - de favoriete drank van de Grieken gedurende de warme zomer. Regelmatig roept Denissi haar tot de orde. Het appartement is chic ingericht. Kroonluchters sieren de plafonds, op de vloer ligt een donker, goed onderhouden parket. In een hoekje staat een glazen tafeltje met een drankvoorraad, de kristallen wijnglazen fonkelen in het licht. Het uitzicht is fenomenaal. De Akropolis schittert in de avondzon. Trots vertelt Denissi dat ze geregeld werkt met Oscarwinnaar Olympia Dukakis. Ze speelt in Griekse tv-series, vertaalt toneelstukken in het Engels, ze heeft een eigen toneelschool, ze schrijft zelf stukken en regisseert.
De Griekse geschiedenis speelt een prominente rol in haar stukken. Momenteel werkt ze aan een toneelstuk over de bezetting van Smyrna, inmiddels Turks grondgebied. Vlak na de Eerste Wereldoorlog waren de Grieken daar de grootste etnische minderheid. De stad en het omliggende land werden na de oorlog door Noord-Europa toegekend aan Griekenland, maar het Turkse leger onder leiding van Atatürk heroverde de stad in 1922. Een groot deel werd geplunderd en uitgemoord.
De holocaust van Smyrna is een begrip in Griekenland. Als de Grieken praten over Smyrna, wijzen ze nog altijd met een beschuldigende vinger richting Noord-Europese landen omdat die niets deden toen Griekenland werd aangevallen door de Turken.
Er is weinig veranderd. Ook tijdens de huidige crisis moeten Noord-Europese landen en bondskanselier Merkel in het bijzonder, het ontgelden.
Het lijkt of Merkel en consorten persoonlijk verantwoordelijk worden gehouden voor de crisis waar Griekenland zich doorheen worstelt. Hoe komt dat?
"Laat ik één ding vooropstellen: ik vind dat Griekenland al het geld netjes moet terugbetalen. In dat opzicht kunnen we het een en ander leren van de Duitsers en Nederlanders. Jullie zijn georganiseerd en gedisciplineerd. Dat de Grieken boos en soms zelfs gewelddadig reageren, heeft te maken met onzekerheid. Ze weten niet wat de toekomst brengt en zijn doodsbang voor een herhaling van de geschiedenis. Griekenland is een jonge democratie."
Denissi refereert aan de verschillende bezetters. De Ottomanen waren liefst driehonderd jaar aan de macht in Griekenland. De Duitsers hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog vreselijk huisgehouden. 13 procent van de Griekse bevolking werd uitgemoord door de nazi's. Griekenland was een van de zwaarst getroffen landen.
Terwijl de rest van Europa zijn economie snel zag groeien na de oorlog, kampte Griekenland met een bloedige interne machtsstrijd die uitmondde in een burgeroorlog. In 1967 grepen de kolonels - onder wie militairen die tijdens de oorlog collaboreerden met de nazi's - de macht. Het dictatoriale regime was zeer conservatief. Minirokjes werden verboden, de kerk speelde een prominente rol in de samenleving en elke poging om onderwijs en politieke organisaties te hervormen, werd de kop ingedrukt.
Denissi: "In dit licht moet je de reactie van de Grieken zien. De geschiedenis van onderdrukking speelt een prominente rol in de samenleving, ook al praten we daar niet graag over. Ik noem het ons democratisch complex. Elke dag willen we aan Europa bewijzen dat we een democratie zijn, dat niemand de dictator over ons mag spelen. Vandaar die beschuldigende vinger richting Duitsland. We hebben een zondebok nodig om onze vrijheid keer op keer te verdedigen.
"De anarchisten die in het centrum van Athene bankgebouwen in brand steken, zijn er het bewijs van dat de vrijheid veel te ver is doorgeschoten. Je ziet het ook bij de neonazistische Gouden Dageraad (die bij de vorige verkiezingen 7 procent van de stemmen haalde, red.). Die kunnen met knokploegen jagen op migranten, terwijl de politie zich stilhoudt. We weten niet hoe we het moeten organiseren, zo'n democratie."
Hoe kan dat?
"Na het juntaregime is de democratie te ver doorgevoerd. Centraal gezag werd op alle mogelijke manieren vermeden. Denk aan een kadaster, dat kennen we in Griekenland niet. Politici plaatsten zichzelf boven de wet en beloofden vrienden banen in ruil voor politieke steun. Politici hebben de bevolking stelselmatig voorgelogen, ze hebben zich veel te veel vrijheid toegeëigend. We zijn nooit klaar geweest voor de euro."
En de bevolking werd de dupe van die corrupte politici?
"Ja, deels. Maar de Grieken hebben zelf ook optimaal geprofiteerd van de vrijheid, ze hebben te lang op te grote voet geleefd. Alles draaide om een tweede huis op het platteland, de nieuwste schoenen van Prada en vijf-sterrenhotels. Die instelling irriteert me."
Even later voegt ze er lachend aan toe: "Ik heb het inderdaad ook niet slecht. Maar ik werk ook dag en nacht. Vlak voor de crisis kon het niet op in Griekenland. Iedereen kon zich ineens een hypotheek en dure auto's permitteren. Waar dat van betaald werd? Ik heb geen idee."
Vlak na de toetreding tot de euro, consumeerden de Grieken meer dan ooit. Meer dan andere landen binnen de EU kochten ze producten op krediet. Het aantal Porsches per hoofd van de bevolking lag van alle EU-landen het hoogst in Griekenland.
"De terugslag in welvaart komt hard aan. De écht rijke Grieken zijn het land ontvlucht, de middenklasse wordt weggevaagd. Van zichzelf zijn Grieken optimistisch en gastvrij. Alles verandert in snel tempo. Voor het eerst voel ik me onveilig in mijn eigen land. We hoefden in Griekenland nooit bang te zijn voor inbrekers, niemand deed zijn deur op slot. Dat kan niet meer, het onbezorgde is er af. Het is een gevaarlijke tijd. Het aantal immigranten neemt toe, niemand vangt ze op. De economische onzekerheid maakt Grieken boos, daarom gaan ze massaal de straat op. Ik ben voor het eerst in mijn leven echt bang."
Vreest u een burgeroorlog?
"Dat kan ik niet zeggen. Ik hoop dat we hebben geleerd van onze geschiedenis. Dat doen we overigens slecht - leren van het verleden. Dat Griekenland de bakermat is van de democratie, weten we nog net. Maar heel veel gebeurtenissen zijn we vergeten. We zijn er niet trots op. Neem het metrostation bij Syntagma (centraal plein in Athene, red.). Daar is een klein museumpje ingericht met opgravingen uit de Oudheid, die werden gevonden toen de metro werd aangelegd. Niemand let erop, want niemand neemt de moeite het te promoten. Ook de recente geschiedenis zouden we beter moeten doorgeven aan onze kinderen. Het speelt een cruciale rol bij het bestrijden van de crisis."
Bron: trouw.nl - door: Janne Chaudron - 6 september 2012
© EPA. Een aanhanger van de ultrarechtse beweging Gouden Dageraad zoekt de confrontatie met de Griekse
oproerpolitie, vorige maand.
Terwijl er volop wordt gespeculeerd over een Griekse exit uit de euro, geven de Grieken anderen de schuld van hun misère. De populaire actrice Mimi Denissi weet waar het aan schort: Grieken kunnen niet met vrijheid omgaan.
De Griekse actrice Mimi Denissi (58) houdt van uiterlijk vertoon. Ze gaat perfect gekleed, in een zijden bloes met zebraprint. Ze draagt hoge, open schoenen. De nagels rood gelakt, het haar in model geföhnd. De Griekse diva is populair. Tijdens het twee uur durende interview gaat minimaal tien keer haar telefoon. In haar appartement hartje Athene houdt ze stevig de touwtjes in handen. Een Aziatisch uitziend dienstmeisje met een roze schort verzorgt koude koffie - de favoriete drank van de Grieken gedurende de warme zomer. Regelmatig roept Denissi haar tot de orde. Het appartement is chic ingericht. Kroonluchters sieren de plafonds, op de vloer ligt een donker, goed onderhouden parket. In een hoekje staat een glazen tafeltje met een drankvoorraad, de kristallen wijnglazen fonkelen in het licht. Het uitzicht is fenomenaal. De Akropolis schittert in de avondzon. Trots vertelt Denissi dat ze geregeld werkt met Oscarwinnaar Olympia Dukakis. Ze speelt in Griekse tv-series, vertaalt toneelstukken in het Engels, ze heeft een eigen toneelschool, ze schrijft zelf stukken en regisseert.
De Griekse geschiedenis speelt een prominente rol in haar stukken. Momenteel werkt ze aan een toneelstuk over de bezetting van Smyrna, inmiddels Turks grondgebied. Vlak na de Eerste Wereldoorlog waren de Grieken daar de grootste etnische minderheid. De stad en het omliggende land werden na de oorlog door Noord-Europa toegekend aan Griekenland, maar het Turkse leger onder leiding van Atatürk heroverde de stad in 1922. Een groot deel werd geplunderd en uitgemoord.
De holocaust van Smyrna is een begrip in Griekenland. Als de Grieken praten over Smyrna, wijzen ze nog altijd met een beschuldigende vinger richting Noord-Europese landen omdat die niets deden toen Griekenland werd aangevallen door de Turken.
Er is weinig veranderd. Ook tijdens de huidige crisis moeten Noord-Europese landen en bondskanselier Merkel in het bijzonder, het ontgelden.
Het lijkt of Merkel en consorten persoonlijk verantwoordelijk worden gehouden voor de crisis waar Griekenland zich doorheen worstelt. Hoe komt dat?
"Laat ik één ding vooropstellen: ik vind dat Griekenland al het geld netjes moet terugbetalen. In dat opzicht kunnen we het een en ander leren van de Duitsers en Nederlanders. Jullie zijn georganiseerd en gedisciplineerd. Dat de Grieken boos en soms zelfs gewelddadig reageren, heeft te maken met onzekerheid. Ze weten niet wat de toekomst brengt en zijn doodsbang voor een herhaling van de geschiedenis. Griekenland is een jonge democratie."
Denissi refereert aan de verschillende bezetters. De Ottomanen waren liefst driehonderd jaar aan de macht in Griekenland. De Duitsers hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog vreselijk huisgehouden. 13 procent van de Griekse bevolking werd uitgemoord door de nazi's. Griekenland was een van de zwaarst getroffen landen.
Terwijl de rest van Europa zijn economie snel zag groeien na de oorlog, kampte Griekenland met een bloedige interne machtsstrijd die uitmondde in een burgeroorlog. In 1967 grepen de kolonels - onder wie militairen die tijdens de oorlog collaboreerden met de nazi's - de macht. Het dictatoriale regime was zeer conservatief. Minirokjes werden verboden, de kerk speelde een prominente rol in de samenleving en elke poging om onderwijs en politieke organisaties te hervormen, werd de kop ingedrukt.
Denissi: "In dit licht moet je de reactie van de Grieken zien. De geschiedenis van onderdrukking speelt een prominente rol in de samenleving, ook al praten we daar niet graag over. Ik noem het ons democratisch complex. Elke dag willen we aan Europa bewijzen dat we een democratie zijn, dat niemand de dictator over ons mag spelen. Vandaar die beschuldigende vinger richting Duitsland. We hebben een zondebok nodig om onze vrijheid keer op keer te verdedigen.
"De anarchisten die in het centrum van Athene bankgebouwen in brand steken, zijn er het bewijs van dat de vrijheid veel te ver is doorgeschoten. Je ziet het ook bij de neonazistische Gouden Dageraad (die bij de vorige verkiezingen 7 procent van de stemmen haalde, red.). Die kunnen met knokploegen jagen op migranten, terwijl de politie zich stilhoudt. We weten niet hoe we het moeten organiseren, zo'n democratie."
Hoe kan dat?
"Na het juntaregime is de democratie te ver doorgevoerd. Centraal gezag werd op alle mogelijke manieren vermeden. Denk aan een kadaster, dat kennen we in Griekenland niet. Politici plaatsten zichzelf boven de wet en beloofden vrienden banen in ruil voor politieke steun. Politici hebben de bevolking stelselmatig voorgelogen, ze hebben zich veel te veel vrijheid toegeëigend. We zijn nooit klaar geweest voor de euro."
En de bevolking werd de dupe van die corrupte politici?
"Ja, deels. Maar de Grieken hebben zelf ook optimaal geprofiteerd van de vrijheid, ze hebben te lang op te grote voet geleefd. Alles draaide om een tweede huis op het platteland, de nieuwste schoenen van Prada en vijf-sterrenhotels. Die instelling irriteert me."
Even later voegt ze er lachend aan toe: "Ik heb het inderdaad ook niet slecht. Maar ik werk ook dag en nacht. Vlak voor de crisis kon het niet op in Griekenland. Iedereen kon zich ineens een hypotheek en dure auto's permitteren. Waar dat van betaald werd? Ik heb geen idee."
Vlak na de toetreding tot de euro, consumeerden de Grieken meer dan ooit. Meer dan andere landen binnen de EU kochten ze producten op krediet. Het aantal Porsches per hoofd van de bevolking lag van alle EU-landen het hoogst in Griekenland.
"De terugslag in welvaart komt hard aan. De écht rijke Grieken zijn het land ontvlucht, de middenklasse wordt weggevaagd. Van zichzelf zijn Grieken optimistisch en gastvrij. Alles verandert in snel tempo. Voor het eerst voel ik me onveilig in mijn eigen land. We hoefden in Griekenland nooit bang te zijn voor inbrekers, niemand deed zijn deur op slot. Dat kan niet meer, het onbezorgde is er af. Het is een gevaarlijke tijd. Het aantal immigranten neemt toe, niemand vangt ze op. De economische onzekerheid maakt Grieken boos, daarom gaan ze massaal de straat op. Ik ben voor het eerst in mijn leven echt bang."
Vreest u een burgeroorlog?
"Dat kan ik niet zeggen. Ik hoop dat we hebben geleerd van onze geschiedenis. Dat doen we overigens slecht - leren van het verleden. Dat Griekenland de bakermat is van de democratie, weten we nog net. Maar heel veel gebeurtenissen zijn we vergeten. We zijn er niet trots op. Neem het metrostation bij Syntagma (centraal plein in Athene, red.). Daar is een klein museumpje ingericht met opgravingen uit de Oudheid, die werden gevonden toen de metro werd aangelegd. Niemand let erop, want niemand neemt de moeite het te promoten. Ook de recente geschiedenis zouden we beter moeten doorgeven aan onze kinderen. Het speelt een cruciale rol bij het bestrijden van de crisis."
