Portal
Kees van der Staaij: 'Wij vinden níét dat alle godsdiensten gelijk zijn'
Bron: volkskrant.nl - door: Robert Giebels & Ron Meerhof - 22 augustus 2012
© ANP. Kees van der Staaij.
INTERVIEW - In de aanloop naar de verkiezingen laat de Volkskrant tien lijsttrekkers aan het woord. Vandaag Kees van der Staaij (43) van de Staatkundig Gereformeerde Partij, SGP
In uw beginselprogramma staat dat de SGP valse godsdiensten wil bestrijden. Krijgt de islam het dan moeilijk?
'Wij staan voor een doorwerking van bijbelse waarden in het regeringsbeleid, niet voor een theocratie of iets dergelijks. Wij willen niet als in Iran met geweld dingen opleggen. Wij staan voor een scheiding van kerkelijk en wereldlijk gezag.'
Toch lijkt er spanning te zitten tussen dat geharnaste beginsel en uw pleidooien voor godsdienstvrijheid in de Tweede Kamer.
'Wij zijn voor vrijheid van godsdienst, maar wij vinden níét dat alle godsdiensten gelijk zijn. Dat loopt nogal eens door elkaar in de discussie. Dat de zondag nog een bijzondere positie heeft in Nederland, is een duidelijk stempel van de geloofsachtergrond van dit land. Dat is geen achterstelling van andere religies.'
Het moslimfundamentalisme dat we de afgelopen jaren zagen, heeft in Nederland de tolerantie ten opzichte van religie in het algemeen geen goed gedaan. U heeft daar last van.
'Ja, dat is waar. Zeker.'
Vanuit uw perspectief is dat paradoxaal. De SGP heeft altijd gewaarschuwd voor die aspecten van de islam...
'Aan de ene kant zeggen wij: vrijheid van godsdienst is van groot belang. Het is niet voor niks een grondrechtelijke kwestie. Maar je moet ook oog hebben voor de wezenlijke verschillen tussen godsdiensten. Godsdienstvrijheid moet geen invalspoort zijn voor gevaarlijk fundamentalisme dat juist weer bedreigend is voor de samenleving en die vrijheid. Zelfs hoogopgeleide moslimjongeren vinden het normaal om moslims die christen worden, de keel af te snijden. Dat is huiveringwekkend en zorgelijk. Als dat verder wortel schiet...'
Volgens sommigen bent u niet meer dan de christelijke variant van dergelijk fundamentalisme; de 'taliban op klompen' of de 'poldertaliban'.
'Dat kwetst. Met name als mensen dat zeggen die niet weten waar orthodox-protestanten voor staan. Zo'n soort taliban-imago kan echte schade berokkenen. Als voordeel zie ik dan maar dat we in werkelijkheid altijd weer erg meevallen.'
Hoe belangrijk is dat voor jullie: meevallen?
'Het is van belang dat er geen gevaarlijke misvattingen bestaan; associaties met geweld, of dat wij enge mensen zijn die het ontbreekt aan normale medemenselijkheid. Daarom moeten we ons verhaal, met name tegenover mensen die er wat verder vanaf staan, duidelijk in beeld brengen.'
Een deel van uw achterban kijkt uit geloofsoverwegingen geen televisie, u zit wel bij Pauw & Witteman...
'Vroeger deden we dat niet. Maar als je je zorgen maakt over beeldvorming, moet je daar wat tegenover stellen en dan is een krachtige uiteenzetting in het eigen partijblad onvoldoende.'
Maar als u zich nou ook al aanvaardbaar gaat maken voor het grote publiek, bent u dan nog wel orthodox genoeg?
'We zijn niet op zoek naar applaus, maar willen graag dat een eerlijk en helder beeld van onze partij bestaat.'
Kunt u samenwerken met een volledig links kabinet?
'Wij beoordelen de maatregelen van elk kabinet op zijn merites. Tenzij zo'n kabinet er op ethisch gebied een potje van maakt. Dan gaan wij in de oppositie en zijn we niet meer constructief. Paars II bijvoorbeeld kwam met een opeenvolging van ons onwelgevallige maatregelen rondom euthanasie, de opheffing van het bordeelverbod, abortus. Dat kabinet moest zo snel mogelijk verdwijnen.'
Dus als een kabinet u wil tergen, moet het vrij baan geven aan de zogenoemde immaterialia?
'Over de maatvoering van bezuinigingen kun je nog onderhandelen, over immateriële punten als de bescherming van het leven niet, dat is een ja of een nee. Euthanasie is voor ons ononderhandelbaar.'
De doodstraf is ook zo'n kwestie van ja of nee. Alle andere partijen zijn daar principieel tegen, terwijl een flink deel van de kiezers vóór is. Dat is toch een onderscheidend onderwerp met potentie?
'Ik mijd dat punt niet. Een paar jaar geleden hebben we nog tegen een verdrag gestemd dat de doodstraf in alle gevallen uitsloot. Wij horen niet bij degenen die bijvoorbeeld zeggen dat het proces van Neurenberg (waarbij nazi-kopstukken werden terechtgesteld - red.) een vergissing was.
'Het is wel een huiveringwekkend punt. Ik zou dat alleen kunnen bepleiten als ik het idee had dat de doodstraf in een rechtsstaat op een wijze en verstandige manier kan worden toegepast. Daarom maken we er geen geheim van dat we voor de doodstraf zijn. Maar we maken er ook geen reclame voor.'
